Vilhjálmur Egilsson framkvæmdastjóri og Hannes Sigurðsson aðstoðarframkvæmdastjóri Samtaka avinnulífsins óskuðu eftir óformlegum fundi með formanni Verkalýðsfélags Akraness. Forsvarsmenn Samtaka atvinnulífsins tjáðu formanni félagsins áhyggjur sínar yfir þeirri verðbólguaukningu sem átt hefur sér stað að undanförnu og einnig áhyggjur um að kjarasamningum verði sagt upp í haust.

Vissulega tekur formaður félagsins undir þessar áhyggjur forsvarsmanna SA hvað varðar verðbólguna. Verðbólgan nú er langt yfir viðmiðunarmörkum Seðlabanka Íslands sem er 2,5% og hefur töluverð kaupmáttarrýrnun átt sér stað hjá því verkafólki á hinum almenna vinnumarkaði sem tekur laun eftir kjarasamningi Starfsgreinasambands Íslands.

Formaður Verkalýðsfélags Akraness tjáði forsvarsmönnum SA að hans mat væri  það að það væri grundvallaratriði að lagfæra laun þeirra lægstlaunuðu sem starfa á hinum almenna vinnumarkaði  ætli menn að komast hjá því að kjarasamningum verði sagt upp í haust.   Verkafólk á hinum almenna vinnumarkaði hefur setið skelfilega eftir hvað varðar almennar launahækkanir.  Allir hópar sem sömdu á eftir Starfsgreinasambandi Íslands 7. mars 2004 sömdu um langt um meira en verkafólk á hinum almenna vinnumarkaði fékk í sínum samningum.  Nægir þar að nefna starfsmenn sveitarfélaga og hjá ríki sem hafa fengið leiðréttingar á sínum launum á undanförnum vikum og mánuðum.

Það verður aðalkrafan þegar endurskoðun á kjarasamningum fer fram í haust að laun verkafólks á hinum almenna vinnumarkaði verði jöfnuð til fulls á við sveitarfélög og ríki.

Þessi fundur var afar gagnlegur og þetta framtak forsvarsmanna Samtaka atvinnulífsins að boða formann félagsins til óformlegra viðræðna um þessi mál sýnir að fullur vilji er hjá Samtökum atvinnulífsins til að reyna að finna lausn á þessu máli þannig að ekki komi til uppsagnar á kjarasamningum í haust. Allir verða að leggjast á eitt og ekki síst íslensk stjórnvöld og reyna að kveða niður þann verðbólgudraug sem nú er farinn að láta á sér kræla allískyggilega því það er ekkert jafn slæmt fyrir íslenskt verkafólk en há verðbólga sem leiðir ekki nema eitt af sér sem er kaupmáttarskerðing.

Aðalmálið er eins og áður sagði að ef ekki á að koma til uppsagnar á kjarasamningum verður að leiðrétta laun þeirra sem lægstu hafa launin á hinum almenna vinnumarkaði um það þarf að ríkja sátt í samfélaginu. Ef verkafólk á hinum almenna vinnumarkaði fær ekki leiðréttingu á sínum samningum á við aðra sambærilega hópa er ekkert annað en uppsögn kjarasamninga sem mun blasa við.

Sala árskorta í Íþróttamannvirki Akraneskaupstaðar hefur farið vel af stað á skrifstofu félagsins. Um er að ræða töluverðan afslátt og vill stjórn sjúkrasjóðs hvetja félagsmenn til að nýta sér þessa kjarabót.

Þessi árskort eru til sölu á skrifstofu félagsins með 25% afslætti. Til dæmis er hægt að kaupa árskort í þrek og sund á kr. 18.750,- en fullt verð er kr. 25.000,-.

Þriggja mánaða kort í þrek og sund kostar 7.425,- á skrifstofunni en fullt verð er 9.900,-.

Rétt er að ítreka það að afslátturinn fæst aðeins á kort sem seld eru á skrifstofu félagsins því ekki er mögulegt að veita afslátt á kort sem félagsmenn kaupa í Íþróttamiðstöðinni.

Eins og fram hefur komið í fjölmiðlum hefur félagsfundur Starfsmannafélags Akraneskaupstaðar heimilað stjórn félagsins að kanna hugsanlega sameiningu félagsins við Starfsmannafélag Reykjavíkurborgar. Einnig hefur bæjarráð samþykkt að leita eftir samstarfi við Reykjavíkuborg um launamál starfsmanna Akranesskaupstaðar.

Formaður Verkalýðsfélags Akraness hefur verið að bera saman laun ófaglærðs starfsfólks kaupstaðarins miðað við kjarasamning Reykjavíkurborgar annars vegar og kjarasamning launanefndar sveitarfélaga hins vegar. Karl Björnsson formaður launanefndar sveitarfélaga sagði í viðtali við Skessuhornið ekki alls fyrir löngu að á launaráðstefnu sem haldin var 28. janúar hafi laun ófaglærðs fólks hjá Akraneskaupstað verið aðlöguð að kjarasamningi Reykjavíkurborgar. Einnig sagði hann að launanefndin hefði ekki treyst sér til að hækka þá sem hæstu hefðu launin hjá Akraneskaupstað.

Í þessum samanburði sem formaður félagsins hefur unnið kemur í ljós að stór hluti ófaglærðs fólks sem starfar hjá Akraneskaupstað hækkar sáralítið með því að taka laun eftir kjarasamningi Reykjavíkurborgar og í sumum tilfellum lækka einstök störf á við Reykjavíkurborg og nægir þar að nefna starfsfólk í ræstingu og í þvottahúsi. Hins vegar munu forstöðumenn, fulltrúar og deildarstjórar, eða með öðrum orðum: þeir sem hæstu hafa launin, hækka svo jafnvel tug-þúsundum skiptir. Þó eru störf sem munu einnig hækka t.d. matráðar með mannaforráð og stuðningsfulltrúar í skólum.  Þeir sem munu hækka lítillega eða jafnvel standa í stað eru skólaliðar, sundlaugarverðir, matráðar I, verkamenn í bæjarvinnu og starfsmenn á leikskóla.

Sem dæmi má nefna að 36 ára gamall starfsmaður í ræstingu sem vinnur eftir kjarasamningi launanefndar er með í grunnlaun 138.279 kr. Taki hann hins vegar laun eftir kjarasamningi Reykjavíkurborgar eru grunnlaunin 134.294 kr. Lækkunin er því upp á 5.785 kr.

Hins vegar mun algengt vera að stjórnendur og millistjórnendur Akraneskaupstaðar hækki frá 20.000 kr. upp í tæpar 50.000 kr. á mánuði.  Það getur ekki verið vilji bæjaryfirvalda að þeir sem hæstu hafa launin hækki um tugi þúsunda á mánuði á meðan ófaglærðir standa nánast í stað. 

Formaður Verkalýðsfélags Akraness átti óformlegan fund með formanni Starfsmannafélags Akraness þar sem farið var yfir þessi mál og ríkir ekki ágreiningur um að kjarabót þeirra lægstlaunuðustu verður ekki í neinu samræmi við þær kjarabætur sem þeir hæstlaunuðustu fá.

Einnig hefur formaður félagsins átt fund með bæjarráði þar sem hann gerði þeim grein fyrir því að hækkanir til þeirra sem hæstu hafa launin eru ekki nokkru samræmi við hækkanir til ófaglærða.  Vissulega ber að fagna því að Akraneskaupstaður er tilbúin að hækka laun starfsmanna bæjarins en grundvallaratriði er að það ríki sanngirni í þeim hækkunum.

Skilningur hefur ríkt í samfélaginu um að hækka laun þeirra sem hvað lægstu hafa launin en ef niðurstaðan verður sú að starfsmenn Akraneskaupstaðar fari að taka laun eftir kjarasamningi Reykjavíkurborgar þá hefur dæmið snúist við, þeir hæstlaunuðustu munu fá langmest en þeir sem lægstu hafa launin fá lítið og sumir ekki neitt. Er það, að mati formanns Verkalýðsfélags Akraness, algerlega óásættanlegt.

Stjórn Verkalýðsfélags Akraness sendi Starfsgreinasambandi Íslands bréf 2. maí sl. og óskaði eftir því að haldinn yrði formannafundur.  Það er mat stjórnar félagsins að mjög veigamikil mál hafi verið afgreidd á liðnum mánuðum sem hafi gengið þvert á hagsmuni félagsmanna VLFA.  Þetta eru mál eins og frumvarp um starfsmannaleigur, frjálsa för launafólks frá hinum nýju ríkum EES og síðast en ekki síst endurskoðun kjarasamninga sem fór fram í desember. 

Stjórn félagsins hefur gagnrýnt það harðlega að ekki var mótuð sameiginleg stefna í þessum málum af hálfu formanna Starfsgreinsambandsins og sum þeirra hafa vart verið rædd t.d endurskoðun kjarasamninga. 

Svar hefur borist til Verkalýðsfélags Akraness og kemur fram í svarbréfinu að framkvæmdastjórn SGS sjái ekki ástæðu til að kalla saman formenn aðildarfélaga Starfsgreinasambandsins til að fjalla um umrædd mál. Er þessi afstaða SGS óskiljanleg með öllu.  Verkalýðsfélag Húsavíkur óskaði einnig eftir því við SGS að haldinn yrði formannafundur þar sem til umfjöllunar yrðu kjaramál og sá óróleiki sem er hjá verkafólki sem starfar á hinum almenna vinnumarkaði.  Verkalýðsfélagi Húsavíkur var einnig hafnað um formannafund.  Rétt er að benda á að verkafólk sem tekur laun eftir kjarasamningi SGS hefur setið verulega eftir hvað varðar launahækkanir á við aðra hópa.  Sem dæmi þá eru laun hjá sveitarfélögunum og ríki fyrir sambærileg störf um 20 til 30 þúsundum hærri en hjá verkafólki á hinum almenna vinnumarkaði.

Það liggur líka fyrir að Samtök atvinnulífsins er byrjuð að undirbúa sig fyrir endurskoðun kjarasamninga og hafa m.a. rætt við formann félagsins um þau mál.  Forsendunefndin á að vera búin að meta samningsforsendur fyrir 15. nóv. 

Því er það afar undarlegt að forysta SGS sjái ekki ástæðu til að kalla saman formenn aðildarfélaga SGS til að móta sameiginlega kröfu hvað varðar endurskoðun kjarasamninga og sérstaklega í ljósi þeirrar vinnu sem er nú þegar hafin hjá Samtökum atvinnulífsins. Hins vegar ætlar Starfsgreinasamband Íslands að halda kjaramálaráðstefnu í haust. Er það að mati formanns félagsins allt of seint í ljósi þess að Samtök atvinnulífsins eru nú þegar byrjuð að undirbúa endurskoðun kjarasamninga eins og áður sagði.

Formaður félagsins ásamt skrifstofustjóra Sjúkrahúss Akraness funduðu í gær um þær hækkanir sem eru að koma til ófaglærðs starfsfólks SHA og munu gilda frá 1. maí.

Það er alveg ljóst að með þessum hækkunum hefur tekist að jafna þann launamun sem ríkt hefur á milli starfsmanna sem starfa hjá ríkinu á við starfsmenn sveitarfélaganna sem starfa við sambærileg störf.

Formaður félagsins fagnar þessari ákvörðun forsvarsmanna SHA og telur að starfsmann SHA geti nokkuð vel við unað sé tekið mið af verkafólki sem starfar við sambærileg störf á hinum almenna vinnumarkaði.

Sem dæmi má nefna að laun starfsmanna eru að hækka um allt að 18 þúsund á mánuði fyrir 100% starf.

Núna verður það skýlaus krafa að laun verkafólks á hinum almenna vinnumarkaði verði lagfærð til fulls á við þær hækkanir sem hafa orðið hjá sveitarfélögunum og ríkinu.  Ef það ekki gerist þá er ekkert annað í stöðunni en að sækja þær lagfæringar fyrir verkafólk á hinum almenna vinnumarkaði með fullu afli.

Formaður Verkalýðsfélags Akraness skorar á íslensk stjórnvöld að afnema alls ekki takmarkanir á frjálsri för launafólks frá hinum nýju aðildarríkum EES 1. maí nk. eins heimilt verður að gera.  Formaður VLFA mælir eindregið með því að íslensk stjórnvöld nýti sér þar heimildir sem fyrir eru og framlengi takmarkanir á frjálsri för launafólks frá hinum nýju aðildarríkum EES um þrjú ár til viðbótar, líkt og Þýskaland, Frakkland, Austurríki og Danmörk hafa nú þegar gert.

Það er mat formanns VLFA að íslensk stjórnvöld séu ekki á nokkurn hátt tilbúin að taka við þeim gríðarlega fjölda erlendra starfsmanna sem hingað munu streyma verði frjáls för frá þessum löndum heimiluð.  Það kom einnig fram í útvarpsviðtali við Gissur Pétursson forstjóra Vinnumálastofnunar á dögunum  að hann telji að íslensk stjórnvöld eigi að fara afar varlega í að opna landið alfarið fyrir erlendu vinnuafli vegna þess að stjórnvöld  séu ekki tilbúin með það regluverk sem til þarf.

Það er líka alveg lágmark að íslensk stjórnvöld verði búin að láta þýða íslenska kjarasamninga fyrir launafólk frá þessum nýju aðildarríkum EES áður en takmörkunum verður aflétt.  Reynslan hefur sýnt okkur að til eru atvinnurekendur hér á landi sem víla sér ekki við að misbjóða erlendu vinnuafli bæði hvað varðar aðbúnað og önnur launakjör.    

Það er svartur dagur í dag hjá íslenskum launþegum vegna þeirra ákvörðunar ríkisstjórnar Íslands að falla frá takmörkunum á innflutningi vinnuafls frá nýjum aðildarríkjum Evrópusambandsins.  Ríkisstjórnin samþykkti í morgun lagafrumvarp Jóns Kristjánssonar, félagsmálaráðherra, um að aflétt verði takmörkunum á innflutningi vinnuafls frá nýjum aðildarríkjum Evrópusambandsins frá og með 1. maí. Samkvæmt því verður ríkisborgurum viðkomandi ríkja heimilt að koma hingað í atvinnuleit og ráða sig í vinnu án atvinnuleyfis en vinnuveitendur verða að tilkynna um ráðningu til Vinnumálastofnunar.

Í dag virkar þetta þannig að atvinnurekendur þurfa að sækja um atvinnuleyfi fyrir erlent vinnuafl frá hinum nýju aðildarríkjum EES.  Til að fá atvinnuleyfi í dag fyrir erlent vinnuafl er alger grunnforsenda að ekki séu Íslendingar til í þau störf sem óskað er eftir að manna með erlendu vinnuafli.  Einnig þurfa atvinnurekendur að leggja fram til stéttarfélaganna ráðningarsamninga til umsagnar.  Með því er tryggt að stéttarfélögin hafa góða yfirsýn yfir það sem er að gerast á viðkomandi starfssvæði.  Með frumvarpinu sem félagsmálaráðherra lagði fram í morgun kemur fram að atvinnurekendur þurfa ekki að leggja fram ráðningarsamninga til stéttarfélaganna sem er klárlega mikil afturför og gerir stéttarfélögunum mun erfiðara að fylgjast með því hvort verið sé að brjóta á réttindum erlendra starfsmanna.

Formaður Verkalýðsfélags Akraness spyr hví í ósköpunum er verið að afnema takmarkanir á frjálsri för launafólks frá nýjum aðildarríkum EES á sama tíma og það blasir við að 600 Íslendingar eru að missa atvinnu sína á Keflavíkurflugvelli? 

Það liggur líka fyrir að forstjóri Vinnumálastofnunar hefur sagt að íslensk stjórnvöld eigi að fara sér hægt í því að afnema takmarkanir þar sem hann telji að menn séu ekki alveg tilbúnir með það regluverk sem til þarf.  Einnig hefur ASÍ lagt til að farin yrði svokölluð danska leið en í þeirri leið hefði  áfram þurft að sækja um atvinnuleyfi fyrir erlenda starfsmenn frá hinum nýju aðildarríkjum EES.  

Það er líka hægt að benda á að íslensk stjórnvöld hafa ekki séð sóma sinn í því að láta þýða íslenska kjarasamninga yfir á tungumál umræddra landa.  Þannig að það er afar erfitt fyrir erlenda starfsmenn frá ríkjum EES að vita hver sé réttindi þeirra á íslenskum vinnumarkaði.  

Það er einnig alveg ljóst að frjálst flæði erlends vinnuafls mun stórskaða það markaðslaunakerfi sem viðgengst hefur á íslenskum vinnumarkaði á liðnum árum og áratugum.  Í viðtali við varaformann Eflingar í Fréttablaðinu í gær kom fram að tímakaup byggingarverkafólks hefur lækkað umtalsvert á liðnum misserum vegna aðkomu erlends vinnuafls á íslenskan vinnumarkað.  Ekki mun það batna þegar erlent vinnuafl mun flæða inná íslenskan vinnumarkað með þeim félagslegum undirboðum sem því munu fylgja.  Reynslan sýnir að það eru til atvinnurekendur sem víla ekki fyrir sér að misbjóða erlendu vinnuafli bæði hvað varðar aðbúnað sem og önnur launakjör.

Fulltrúar Starfsgreinasambands Íslands gengu á fund heilbrigðisráðherra, Sivjar Friðleifsdóttur í gær. Erindi fundarins var að gera ráðherra grein fyrir þeim vanda sem væri að skapast á öldrunar- og heilbrigðisstofnunum, en mikil óánægja ríkir meðal þeirra starfsmanna sem eru í SGS og vinna eftir kjarasamningum við ríkið. Launakjör þessara starfsmanna eru mun lakari heldur en hjá þeim sem vinna sambærileg störf hjá sveitarfélögunum.

Þrátt fyrir að heilbrigðisráðherra beri ekki ábyrgð á kjarasamningum við starfsmenn, ber hann engu að síður pólitíska og faglega ábyrgð á því að hægt sé að halda stofnununum í rekstri. Það verður ekki gert án starfsfólks.

Starfsmenn sjúkrahús Akraness hafa komið  óánægju sinni á framfæri við formann félagsins með launakjör sín og þann mikla launamun sem er á sambærilegum störfum hjá þeim sem starfa hjá sveitafélögunum.  Starfsmennirnir benda réttilega á að  launamunur á milli starfsmanna sem starfa hjá sveitafélögunum og hins vegar ríkinu  getur numið allt að 40 þúsundum króna á mánuði fyrir nákvæmlega sömu störf.  Að sjálfsögðu er þetta algerlega óviðunandi ástand og hefur formaður félagsins nú þegar sett sig í samband við forsvarsmenn SHA.

Stjórn sjúkrasjóðs Verkalýðsfélags Akraness mun funda í kvöld ásamt lögmanni félagsins.  En lögmaður félagsins hefur unnið  að gagngerum breytingum á reglugerð sjóðsins.  Það er alveg ljóst að þær breytingar sem gerðar verða á reglugerð sjóðsins munu hafa umtalsverða breytingu fyrir félagsmenn og það til góða.  Sem dæmi má nefna þá gera tillögur sem stjórn sjóðsins er að skoða gera ráð fyrir því að félagsmenn muni eiga rétt á 80% af heildarlaunum sínum þó ekki hærri en 250 þúsund eftir að greiðsluskyldu atvinnurekanda líkur í veikindum.  Þennan rétt getur félagsmaðurinn átt í allt að 120 daga.  Hér er um gríðarlega breytingu að ræða og mikil hagsbót fyrir félagsmenn.  Nánar verður greint frá reglugerðabreytingunum þegar þar liggja allar fyrir hér á heimasíðunni.