Nú er hafin kosning á meðal vaktavinnumanna Norðuráls á Grundartanga. Kosið er um hvort starfsmenn vilji berjast fyrir nýju vaktakerfi sem byggist á 8 tíma vöktum í stað 12 tíma vakta sem nú eru. Það vaktakerfi sem kosið er um er með sambærilegum hætti og er hjá Elkem Ísland á Grundartanga.

Verkalýðsfélag Akraness sendi út upplýsingagögn til starfsmanna en fyrir mannleg mistök eru útreikningar á mismun á vinnutíma milli vaktakerfanna ekki réttir. Í útreikningunum kemur fram að starfsmenn Elkem Ísland séu að vinna tæplega 3 mánuðum skemur á ári heldur en starfsmenn Norðuráls. Hið rétta er að mismunurinn er tæplega 2 og hálfur mánuður á ári.

Starfsmenn Elkem vinna á fyrstu 3 árum í starfi 1.747 tíma á ári sem gerir að meðaltali 145,6 tíma á mánuði. Síðan eiga þeir samtals 24 vaktir í sumar- og vetrarorlof sem gerir 192 tíma þannig að staðinn vinnutími hjá Elkem er 1.555 tímar á ári. Eftir 3 ár hækkar orlofið hjá starfsmönnum Elkem upp í 27 vaktir og þá vinna þeir í heildina 1.531 tíma á ári.

Hjá Norðuráli standa menn rúmar 16 tólf tíma vaktir á mánuði sem gerir 2.184 klukkustundir á ári og eiga síðan 24 vaktir í sumar- og vetrarorlof fyrstu 5 árin sem gera 288 klukkustundir þannig að samtals er staðinn tími hjá starfsmönnum Norðuráls 1.896 tímar.

Mismunurinn á milli Elkem og Norðuráls fyrstu 3 árin er 341 tími á ári eða að meðaltali 28,5 tímar sem starfsmenn Norðuráls vinna meira á mánuði. Frá 3 ára starfstíma og upp í 5 ára starfstíma er mismunurinn hinsvegar 365 tímar á ári eða að meðaltali 30,4 tímar á mánuði. Eftir 5 ára starf og upp í 10 ára starf er mismunurinn aftur 341 tími á mánuði. Eftir 10 ára starf er mismunurinn 326 tímar.

Félagið harmar þessi mistök  og biður afsökunar á þeim en slíkt getur alltaf komið fyrir. Hinsvegar er alveg morgunljóst að þetta skiptir ekki höfuðmáli því stytting á vinnutíma er gríðarleg á milli þessara tveggja vaktakerfa samt sem áður. Nemur hún eins og áður sagði frá 28,4 tímum upp í 30 tíma á mánuði eða uppundir 2,5 mánuðum á ársgrundvelli.

Það er ekki bara að styttingin sé til staðar heldur er ljóst að kerfið er mun fjölskylduvænna enda er vinnuálag starfsmanna á þessum 12 tíma vöktum orðið gríðarlegt. Því eru háværar raddir um að taka upp 8 tíma vaktakerfi. Eins og félagið hefur áður sagt þá er þetta í höndum starfsmanna að ákveða hvað menn vilja gera því þetta er jú þeirra lífsviðurværi en það er ljóst að ákvörðunin um hvort leggja eigi áherslu á að berjast fyrir breytingu á vaktakerfi samhliða kröfu um sambærileg útborguð laun mun skýrast að aflokinni kosningu.

Formaður skorar á starfsmenn að hafa endilega samband við sig í síma 865-1294 eða á skrifstofu félagsins ef einhverjar spurningar vakna varðandi kosninguna.

Félagsmenn geta komið á skrifstofu félagsins og fengið afhenta miða á tónleika með Helga Björns og Reiðmönnum vindanna. Enn er til nóg af miðum, tilvalið fyrir vinnufélaga að skella sér saman á tónleika í boði félagsins!

Í gærkvöldi stóð Verkalýðsfélag Akraness fyrir kynningar- og samstöðufundi á meðal starfsmanna Norðuráls í Bíóhöllinni á Akranesi. Tilefni fundarins var að um áramótin rennur kjarasamningur starfsmanna út og var farið yfir komandi kjaraviðræður og rætt hvað skyldi leggja áherslu á í þeim.

Þetta var hörkuflottur fundur en um 170 manns mættu. Samstaðan var mikil  og morgunljóst að starfsmenn Norðuráls eru sammála Verkalýðsfélagi Akraness í því að hækka verður laun í fyrirtækinu allverulega enda eru allar forsendur til að fara fram með slíka kröfu. Sem betur fer liggur fyrir að rekstur Norðuráls hefur gengið gríðarlega vel allt frá árinu 1998 en fyrirtækið hefur skilað hagnaði hvert einasta ár frá því það hóf starfsemi. Það liggur fyrir að það er grunnforsenda að horft sé til afkomu fyrirtækja þegar kröfugerð er mótuð.

Mönnum var tíðrætt á fundinum í gær um það mikla álag sem hefur aukist á undanförnum misserum enda liggur fyrir að samhliða mikilli framleiðsluaukningu þá hefur starfsmönnum verið að fækka. Starfsmenn voru algjörlega einhuga í því að grunnlaun þeirra þyrftu að taka stökkbreytingu. Það var samþykkt einróma á fundinum að gera skoðanakönnun um hvort berjast ætti fyrir 8 tíma vaktakerfi með sambærilegum hætti og tíðkast hjá Elkem Ísland á Grundartanga og hverfa frá þessum löngu 12 tíma vöktum. Trúnaðarmönnum var falið að ráðast í þessa kosningu og þegar hún liggur fyrir verður farið í að setja upp kröfugerð.

Eins og áður sagði var einhugur og samstaða algjörlega ríkjandi á fundinum enda er samstaða grundvöllur fyrir því að hægt sé að ná fram alvöru kjarabótum í kjaraviðræðum. Það er morgunljóst að slíka samstöðu er svo sannarlega að finna á meðal starfsmanna Norðuráls.

Helgi Björns og reiðmenn vindanna munu spila á afmælistónleikum félagsinsÞann 14. október næstkomandi verður Verkalýðsfélag Akraness 90 ára en það var stofnað árið 1924. Í tilefni þess mun félagið standa fyrir afmælistónleikum laugardaginn 11. október. Á tónleikunum, sem haldnir verða í Bíóhöllinni kl. 20:30, koma fram Helgi Björns og reiðmenn vindanna og á þann viðburð er félagsmönnum boðið. Hver félagsmaður fær afhentan einn miða á skrifstofu félagsins og hefst afhending þeirra kl. 12 á hádegi á morgun, fimmtudaginn 2. október. Takmarkað magn miða er í boði.

Fyrr um daginn mun hljómsveitin Pollapönk skemmta börnum bæjarins og hefjast þeir tónleikar kl. 15 í Bíóhöllinni. Frítt er fyrir öll börn á meðan húsrúm leyfir en húsið opnar kl. 14:20.

Sjálfan afmælisdaginn ber upp á þriðjudag og þá mun verða heitt á könnunni og meðlæti í boði fyrir þá sem kíkja við á skrifstofu félagsins á milli kl. 14 og 16.

Vonandi sjá sem flestir félagsmenn Verkalýðsfélags Akraness sér fært að taka á einhvern hátt þátt í því að fagna þessum merku tímamótum með félaginu. Auglýsingu um afmæli félagsins má sjá hér.

Fimmtudaginn 2. október næstkomandi mun Verkalýðsfélag Akraness halda fund í Bíóhöllinni með starfsmönnum Norðuráls og hefst hann kl. 20:00.

Ástæðan fyrir fundinum eru komandi kjarasamningar og vill félagið heyra í sem flestum starfsmönnum hvað þeir vilji leggja áherslu á í komandi samningum. Það liggur fyrir að starfsmenn hafa m.a. kvartað sáran yfir stórauknu álagi í verksmiðjunni á liðnum árum og eins og fram hefur komið hér á heimasíðunni þá lækkuðu launagreiðslur Norðuráls um rétt tæp 7% á milli ára þrátt fyrir metframleiðslu. Þessi lækkun á launakostnaði verður ekki skýrð með öðrum hætti en að starfsmönnum hafi fækkað og það þrátt fyrir stóraukna framleiðslu.

Formaður félagsins hélt fyrir stuttu fund með starfsmönnum steypuskála en þar hefur vinnuálagið að sögn allra starfsmanna verið ómanneskjulegt og telja þeir að álagið sé farið að ógna velferð og öryggi þeirra.  Á fundinum var gerð karfa um að VLFA myndi beita sér fyrir því að tekið yrði upp sambærilegt vaktakerfi og er hjá Elkem Ísland en þar er 8 tíma vaktakerfi en ekki 12 tíma eins og í Norðuráli.  Starfsmenn Elkem vinna 146 tíma á mánuði í þriggja vakta kerfi þar sem menn standa 6 vaktir á fimm dögum og eiga fimm daga í frí.  Með öðrum orðum afar fjölskylduvænt vaktakerfi enda láta starfsmenn Elkem afar vel af þessu kerfi.

Á fundinum sem haldinn verður í Bíóhöllinni á næsta fimmtudag mun formaður athuga hvort áhugi sé víðar í verksmiðjunni t.d. í kerskálanum á því að barist verði fyrir 8 tíma kerfi í stað 12 tíma. Þessi fundur er eins og áður sagði liður í að kanna hvað starfsmenn vilja leggja áherslu á í komandi kjarasamningum og er mikilvægt að huga vel að undirbúningnum því kjarasamningurinn rennur út um næstu áramót.

Sagan segir okkur að komandi kjarasamningar verði erfiðir enda hefur ávallt gengið töluvert á þegar samið hefur verið um kaup og kjör starfsmanna Norðuráls. Sem dæmi tók uppundir 9 mánuði að ganga frá samningum síðast frá því samningarnir runnu út.

Eitt er morgunljóst að Verkalýðsfélag Akraness mun ekki gefa neitt eftir í þessum kjarasamningum enda engin ástæða til því rekstur Norðuráls hefur ætíð gengið mjög vel . Sem dæmi þá hefur fyrirtækið ávallt skilað milljarða hagnaði ár hvert frá því það var sett á laggirnar 1998. Starfsmenn eiga því fulla heimtingu á að fá góða hlutdeild í góðri afkomu fyrirtækisins.

Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, dósent við Háskóla Íslands sem kennir nú vinnumarkaðsfræði í meistaranámi, óskaði eftir því við formann félagsins að hann kæmi og hitti nemendur hans. Tilgangurinn var sá að formaður færi yfir stöðu verkalýðshreyfingarinnar, mikilvægi hennar og hin ýmsu mál er lúta að starfsemi hreyfingarinnar. Að sjálfsögðu varð formaðurinn við þessu erindi en þetta er í fjórða sinn á nokkrum árum sem hann hittir nemendur Gylfa í þessum tilgangi.

Formaður fór víða í klukkustundarlöngu erindi sínu og kom meðal annars inn á mikilvægi verkalýðshreyfingarinnar og þá mörgu stóru sigra sem hreyfingin hefur unnið á liðnum áratugum. Hann kom einnig inn á það að honum hefur fundist hafa hallað allverulega undan fæti hvað baráttuanda innan hreyfingarinnar varðar á liðnum árum. Fjallaði hann um svokallaða samræmda launastefnu, lífeyrismál, ofurlaunastefnu og komandi kjarasamninga svo eitthvað sé nefnt.  

Þetta var afar skemmtileg stund að mati formanns enda fékk hann margar spurningar tengdar hinum ýmsu málefnum hreyfingarinnar enda. Þetta er jafnframt ágætt tækifæri til að koma upplýsingum á framfæri um starfsemi íslenskrar verkalýðshreyfingar. Hún er mikilvæg og verður mikilvæg en það er grundvallaratriði fyrir forystumenn í verkalýðshreyfingunni að hlusta vel á rödd alþýðunnar því það er alveg morgunljóst að hægt er að gera betur í hinum ýmsu baráttumálum er lúta að hagsmunum launafólks og nægir að nefna í því samhengi kjör þeirra sem hvað höllustum fæti standa í íslensku samfélagi.

Athygli launagreiðenda er vakin á því að nú er búið að tengja launagreiðendavef VLFA við kröfuþjónustu í heimabanka, þannig að þegar skilagreinum er skilað rafrænt er nú hægt að velja um að fá kröfuna senda beint í bankann. Við þetta skapast óneitanlega hagræði, en til þessa hafa launagreiðendur sjálfir þurft að muna að millifæra iðgjöldin á eindaga.

Hvorki er hægt að fá kröfur senda í banka þegar skilagreinum er skilað á pappír, né í tölvupósti, heldur einungis þegar aðgangur á launagreiðendavef er notaður til að koma skilagreininni til skila, hvort heldur sem er beint úr launakerfinu eða á launagreiðendavefnum. Launagreiðendur eru því hvattir til að sækja um aðgang að vefnum og nota hann, slíkt veitir góða yfirsýn yfir iðgjaldaskil og skuldastöðu.

Hægt er að sækja um aðgang hér, og fá lykilorð sent um hæl í heimabanka. Inni á launagreiðendavefnum, undir liðnum "stillingar" er hægt að breyta notendaupplýsingum og haka við þar til gerðan reit, sé óskað eftir því að kröfur myndist í heimabanka.

Í næsta mánuði verður Verkalýðsfélag Akraness nírætt og er vinna nú hafin við útgáfu afmælisblaðs sem mun koma út í kringum afmælið. Í blaðinu verða viðtöl, myndir, fréttir og sögumolar af ýmsum toga.

Félagsmenn sem luma á efni í blaðið, myndum eða frásögnum eru hvattir til að hafa samband við skrifstofu félagsins í síma 430 9900 eða senda póst á This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..

Þegar betur er rýnt í fjárlagafrumvarpið kemur í ljós að enn og aftur er ráðist á þá sem síst skyldi, semsagt íslenskt verkafólk. Í frumvarpinu kemur fram að hætta eigi greiðslum af hálfu hins opinbera til jöfnunar á örorkubyrði lífeyrissjóða en skerða á þessar greiðslur um 20% á næsta ári og svo 20% næstu 5 árin þannig að árið 2019 muni greiðslur vegna jöfnunar á örorkubyrði lífeyrissjóða heyra sögunni til.

Ekki er víst að allir geri sér grein fyrir hvað þetta þýðir. Jú, þetta þýðir á mannamáli að lífeyrisréttindi, sérstaklega verkafólks, munu 100% verða skert enn frekar en orðið er. Jöfnun á örorkubyrði lífeyrissjóðanna var sett á einfaldlega vegna þess að örorkubyrðin leggst misjafnlega þungt á lífeyrissjóði og getur numið allt frá 6% upp í 43% af lífeyrisgreiðslum sjóðanna. Á þessu sést hversu misjafnlega örorkubyrðin leggst á lífeyrissjóðina.

Þær bláköldu staðreyndir liggja fyrir, að örorkubyrðin er lang lang mest hjá lífeyrissjóðum sem íslenskt verkafólk á aðild að. Í dag eru yfir 18.000 öryrkjar sem fá greiðslur frá lífeyrissjóðunum og sem dæmi þá eru greiðslur vegna örorku í lífeyrissjóði sem félagsmenn í Verkalýðsfélagi Akraness tilheyra um 32% af heildargreiðslum út úr sjóðnum. Já takið eftir, 32%.

Því miður er það bláköld staðreynd að öryrkjum hefur fjölgað gríðarlega á undanförnum árum og nægir að nefna í því samhengi að árið 2006 voru öryrkjar 13.000 en eru í dag komnir yfir 18.000 og hefur því fjölgað um 38% á þessum árum. Þetta er grafalvarleg þróun því aukning á örorkubyrði sjóðanna þýðir ekkert annað heldur en skerðingu fyrir þá sem eru greiðendur inn í lífeyrissjóðina. Jöfnun örorkubyrði var sett á vegna þess hversu misþungt örorkulífeyrisgreiðslur falla á lífeyrissjóðina og þótti rétt á sínum tíma að jafna þennan aðstöðumun sem sjóðirnir búa við. En nú á semsagt að hverfa frá því og það mun klárlega bitna langharðast á ófaglærðu íslensku verkafólki þar sem örorkubyrðin er langmest.

Hvaða sanngirni er fólgin í því að íslenskt verkafólk þurfi sjálft að samtryggja sig í gegnum sína lífeyrissjóði eins og nú er gert? Í huga formanns VLFA er krafan skýr, örorkuþátturinn skal fara yfir til ríkisins enda hlýtur það að vera hlutverk samfélagsins alls að sjá um að tryggja sína þegna fyrir meðal annars örorku. Ekki er hægt að hafa þetta eins og er í dag þar sem örorkubyrðin er afar mismunandi eftir atvinnugreinum, menntun og öðru slíku sem leiðir klárlega til þess að skerða þarf réttindi hjá ófaglærðu fólki meira heldur en hjá öðrum vegna mikillar örorkubyrði. 

Það er óhætt að segja að árásum stjórnvalda á kjör verkafólks ætli seint að linna. Í fyrra var verkafólk með tekjur undir 250.000 kr. á mánuði skilið eftir þegar kom að skattalækkunum og nú stendur til að hækka matarskattinn sem klárlega mun bitna harðast á tekjulitlu verkafólki enda notar það hlutfallslega mest af sínum ráðstöfunartekjum til matarinnkaupa. Og svo bætast þessar árásir núna við þar sem jöfnun greiðsla vegna örorkubyrði lífeyrissjóðanna á að leggjast af í áföngum sem klárlega mun bitna hvað harðast á íslensku verkafólki. Nú er mál að linni.

Nú liggur fyrir að einungis nokkrir mánuðir eru þar til kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði renna út en það verður í lok febrúar á næsta ári. Öll munum við hvernig síðustu kjarasamningar fóru þar sem verkafólki var gert skylt að taka laun eftir svokallaðri samræmdri launastefnu. Launastefnu sem kvað á um 2,8% hækkun þó að lágmarki 9.750 kr. Atvinnurekendur stóðu á öskrum og sögðu að það yrði að semja um hófstilltar launahækkanir sem myndu gilda fyrir allan íslenskan vinnumarkað. Þeir réðust í mikla auglýsingaherferð þar sem þessum skilaboðum var komið skýrt á framfæri og ef ekki yrði farið eftir þeim myndi stefna hér í óðaverðbólgu að þeirra sögn. Því miður tók forysta Alþýðusambandsins undir þessa hræðslutaktík Samtaka atvinnulífsins og því fór sem fór.

Hinsvegar kemur núna í ljós eins og nánast alltaf þegar kemur að því að semja um kjör handa íslensku verkafólki. Þá standa greiningadeildir bankanna, Seðlabankinn, stjórnmálamenn, Samtök atvinnulífsins og segja hófstilltar launahækkanir eru það sem til þarf til að viðhalda stöðugleika. En málið er að það eru alltaf þeir sömu sem þurfa að axla þessa ábyrgð, með öðrum orðum íslenskt verkafólk. Það liggur nefnilega fyrir að nánast allir sem sömdu á eftir almennu verkafólki fengu langtum hærri launahækkanir. Nýjasta dæmið er að 6 æðstu stjórnendur Haga fengu samanlagt í laun og bónusgreiðslur á árinu 2013 240 milljónir króna sem gerir að meðaltali í kringum 40 milljónir á hvern stjórnanda. Semsagt 3 milljónir á mánuði. Þetta var samræmda launastefnan hjá forsvarsmönnum Haga en rétt er að geta þess að íslenskir launþegar eiga Haga að stærstum hluta eða um 50% í gegnum sína lífeyrissjóði. 

Það kom líka fram í Tekjublaði Frjálsrar verslunar að millistjórnendur íslenskra fyrirtækja hækkuðu um 600.000 kr. á mánuði á síðasta ári. Á þessu sést hversu grimmileg misskiptingin og óréttlætið í íslensku samfélagi er. Og að er morgunljóst í huga formanns Verkalýðsfélags Akraness að nú verður látið sverfa til stáls í komandi kjarasamningum. Nú verða sóttar alvöru leiðréttingar til handa verkafólki því á sama tíma og stjórnendur fyrirtækja taka sér hundruð þúsunda hækkanir á mánuði var verkafólki gert skylt að þiggja einungis rúmar 9.000 kr. í hækkun á mánuði.

Formaður biðlar til íslensks verkafólks vítt og breitt um landið að standa nú þétt saman og mæta á fundi í sínu stéttarfélagi og krefjast þess að laun verkafólks verði leiðrétt svo um munar í komandi kjarasamningum enda liggur fyrir að fjöldi atvinnugreina hefur fulla burði til að skila ávinningnum til verkafólks. Nægir að nefna í því samhengi alla þá sem starfa hjá fyrirtækjum tengdum útflutningi enda er vöxtur til dæmis ferðaþjónustunnar gríðarlegur um þessar mundir að ógleymdri mjög góðri afkomu sjávarútvegsfyrirtækja en nýlega skilaði Samherji 22 milljarða hagnaði eftir skatta. Nú skal látið sverfa til stáls, stöndum saman og leiðréttum launakjör íslensks verkafólks.