Í dag á heiðursfélaginn og verkalýðsfrömuðurinn Garðar Halldórsson 90 ára afmæli, en hann er fæddur þann 8. september 1924 og er því jafnaldri félagsins, en Verkalýðsfélag Akraness var stofnað þann 14. september 1924 og verður því einnig nírætt á árinu.

Garðar fluttist til Akraness árið 1968 og hóf stöf í sútunarverksmiðju þar sem hann komst fljótt í kynni við Skúla þórðarson, þáverandi formann Verkalýðsfélags Akraness. Garðar skráði sig strax í Verkalýðsfélagið, sótti fundi og fylgdist vel með starfinu og ekki leið á löngu þar til hann var orðinn formaður Verkamannadeildarinnar og síðar tók hann sæti ritara í aðalstjórn félagsins. Garðar tók virkan þátt í starfi félagsins fram til 1990 og starfaði einnig hjá Lífeyrissjóði Vesturlands um langa hríð.

Garðar hefur ætíð verið iðinn við að semja ljóð og tækifærisvísur og þau verið birt í félagsblöðum og víðar. Í 50 ára afmælisriti Verkalýðsfélags Akraness birtist þetta fallega ljóð eftir Garðar:

Vorþrá

Ó, fagra vor, ég þrái komu þina,

ég þrái ilm frá blómum jarðar minnar,

sem endurvakin vegna komu þinnar,

varpa fegurð yfir götu mína.

Nú bíð ég þín og bráðum fer að hlýna,

bráðum munt þú koma yfir hafið

og lífið allt í arma þína vafið

á andartaki skynjar köllun sína.

Eitt andartak, - svo verður þú að víkja

og varmi þinn og birta er á förum.

hver dagur verður aðeins skuggaskil -

og vetrarmögn í veröld okkar ríkja.

Þó veitist létt að mæta bágum kjörum

ef hjartað geymir von um vorsins yl.

Stjórn Verkalýðsfélags Akraness óskar Garðari innilega til hamingju með daginn, með þökk fyrir hans framlag í baráttunni fyrir bættum kjörum íslenskrar alþýðu.

Nú liggur fyrir að einungis nokkrir mánuðir eru þar til kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði renna út en það verður í lok febrúar á næsta ári. Öll munum við hvernig síðustu kjarasamningar fóru þar sem verkafólki var gert skylt að taka laun eftir svokallaðri samræmdri launastefnu. Launastefnu sem kvað á um 2,8% hækkun þó að lágmarki 9.750 kr. Atvinnurekendur stóðu á öskrum og sögðu að það yrði að semja um hófstilltar launahækkanir sem myndu gilda fyrir allan íslenskan vinnumarkað. Þeir réðust í mikla auglýsingaherferð þar sem þessum skilaboðum var komið skýrt á framfæri og ef ekki yrði farið eftir þeim myndi stefna hér í óðaverðbólgu að þeirra sögn. Því miður tók forysta Alþýðusambandsins undir þessa hræðslutaktík Samtaka atvinnulífsins og því fór sem fór.

Hinsvegar kemur núna í ljós eins og nánast alltaf þegar kemur að því að semja um kjör handa íslensku verkafólki. Þá standa greiningadeildir bankanna, Seðlabankinn, stjórnmálamenn, Samtök atvinnulífsins og segja hófstilltar launahækkanir eru það sem til þarf til að viðhalda stöðugleika. En málið er að það eru alltaf þeir sömu sem þurfa að axla þessa ábyrgð, með öðrum orðum íslenskt verkafólk. Það liggur nefnilega fyrir að nánast allir sem sömdu á eftir almennu verkafólki fengu langtum hærri launahækkanir. Nýjasta dæmið er að 6 æðstu stjórnendur Haga fengu samanlagt í laun og bónusgreiðslur á árinu 2013 240 milljónir króna sem gerir að meðaltali í kringum 40 milljónir á hvern stjórnanda. Semsagt 3 milljónir á mánuði. Þetta var samræmda launastefnan hjá forsvarsmönnum Haga en rétt er að geta þess að íslenskir launþegar eiga Haga að stærstum hluta eða um 50% í gegnum sína lífeyrissjóði. 

Það kom líka fram í Tekjublaði Frjálsrar verslunar að millistjórnendur íslenskra fyrirtækja hækkuðu um 600.000 kr. á mánuði á síðasta ári. Á þessu sést hversu grimmileg misskiptingin og óréttlætið í íslensku samfélagi er. Og að er morgunljóst í huga formanns Verkalýðsfélags Akraness að nú verður látið sverfa til stáls í komandi kjarasamningum. Nú verða sóttar alvöru leiðréttingar til handa verkafólki því á sama tíma og stjórnendur fyrirtækja taka sér hundruð þúsunda hækkanir á mánuði var verkafólki gert skylt að þiggja einungis rúmar 9.000 kr. í hækkun á mánuði.

Formaður biðlar til íslensks verkafólks vítt og breitt um landið að standa nú þétt saman og mæta á fundi í sínu stéttarfélagi og krefjast þess að laun verkafólks verði leiðrétt svo um munar í komandi kjarasamningum enda liggur fyrir að fjöldi atvinnugreina hefur fulla burði til að skila ávinningnum til verkafólks. Nægir að nefna í því samhengi alla þá sem starfa hjá fyrirtækjum tengdum útflutningi enda er vöxtur til dæmis ferðaþjónustunnar gríðarlegur um þessar mundir að ógleymdri mjög góðri afkomu sjávarútvegsfyrirtækja en nýlega skilaði Samherji 22 milljarða hagnaði eftir skatta. Nú skal látið sverfa til stáls, stöndum saman og leiðréttum launakjör íslensks verkafólks.  

Þegar betur er rýnt í fjárlagafrumvarpið kemur í ljós að enn og aftur er ráðist á þá sem síst skyldi, semsagt íslenskt verkafólk. Í frumvarpinu kemur fram að hætta eigi greiðslum af hálfu hins opinbera til jöfnunar á örorkubyrði lífeyrissjóða en skerða á þessar greiðslur um 20% á næsta ári og svo 20% næstu 5 árin þannig að árið 2019 muni greiðslur vegna jöfnunar á örorkubyrði lífeyrissjóða heyra sögunni til.

Ekki er víst að allir geri sér grein fyrir hvað þetta þýðir. Jú, þetta þýðir á mannamáli að lífeyrisréttindi, sérstaklega verkafólks, munu 100% verða skert enn frekar en orðið er. Jöfnun á örorkubyrði lífeyrissjóðanna var sett á einfaldlega vegna þess að örorkubyrðin leggst misjafnlega þungt á lífeyrissjóði og getur numið allt frá 6% upp í 43% af lífeyrisgreiðslum sjóðanna. Á þessu sést hversu misjafnlega örorkubyrðin leggst á lífeyrissjóðina.

Þær bláköldu staðreyndir liggja fyrir, að örorkubyrðin er lang lang mest hjá lífeyrissjóðum sem íslenskt verkafólk á aðild að. Í dag eru yfir 18.000 öryrkjar sem fá greiðslur frá lífeyrissjóðunum og sem dæmi þá eru greiðslur vegna örorku í lífeyrissjóði sem félagsmenn í Verkalýðsfélagi Akraness tilheyra um 32% af heildargreiðslum út úr sjóðnum. Já takið eftir, 32%.

Því miður er það bláköld staðreynd að öryrkjum hefur fjölgað gríðarlega á undanförnum árum og nægir að nefna í því samhengi að árið 2006 voru öryrkjar 13.000 en eru í dag komnir yfir 18.000 og hefur því fjölgað um 38% á þessum árum. Þetta er grafalvarleg þróun því aukning á örorkubyrði sjóðanna þýðir ekkert annað heldur en skerðingu fyrir þá sem eru greiðendur inn í lífeyrissjóðina. Jöfnun örorkubyrði var sett á vegna þess hversu misþungt örorkulífeyrisgreiðslur falla á lífeyrissjóðina og þótti rétt á sínum tíma að jafna þennan aðstöðumun sem sjóðirnir búa við. En nú á semsagt að hverfa frá því og það mun klárlega bitna langharðast á ófaglærðu íslensku verkafólki þar sem örorkubyrðin er langmest.

Hvaða sanngirni er fólgin í því að íslenskt verkafólk þurfi sjálft að samtryggja sig í gegnum sína lífeyrissjóði eins og nú er gert? Í huga formanns VLFA er krafan skýr, örorkuþátturinn skal fara yfir til ríkisins enda hlýtur það að vera hlutverk samfélagsins alls að sjá um að tryggja sína þegna fyrir meðal annars örorku. Ekki er hægt að hafa þetta eins og er í dag þar sem örorkubyrðin er afar mismunandi eftir atvinnugreinum, menntun og öðru slíku sem leiðir klárlega til þess að skerða þarf réttindi hjá ófaglærðu fólki meira heldur en hjá öðrum vegna mikillar örorkubyrði. 

Það er óhætt að segja að árásum stjórnvalda á kjör verkafólks ætli seint að linna. Í fyrra var verkafólk með tekjur undir 250.000 kr. á mánuði skilið eftir þegar kom að skattalækkunum og nú stendur til að hækka matarskattinn sem klárlega mun bitna harðast á tekjulitlu verkafólki enda notar það hlutfallslega mest af sínum ráðstöfunartekjum til matarinnkaupa. Og svo bætast þessar árásir núna við þar sem jöfnun greiðsla vegna örorkubyrði lífeyrissjóðanna á að leggjast af í áföngum sem klárlega mun bitna hvað harðast á íslensku verkafólki. Nú er mál að linni.

Í næsta mánuði verður Verkalýðsfélag Akraness nírætt og er vinna nú hafin við útgáfu afmælisblaðs sem mun koma út í kringum afmælið. Í blaðinu verða viðtöl, myndir, fréttir og sögumolar af ýmsum toga.

Félagsmenn sem luma á efni í blaðið, myndum eða frásögnum eru hvattir til að hafa samband við skrifstofu félagsins í síma 430 9900 eða senda póst á This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..

Athygli launagreiðenda er vakin á því að nú er búið að tengja launagreiðendavef VLFA við kröfuþjónustu í heimabanka, þannig að þegar skilagreinum er skilað rafrænt er nú hægt að velja um að fá kröfuna senda beint í bankann. Við þetta skapast óneitanlega hagræði, en til þessa hafa launagreiðendur sjálfir þurft að muna að millifæra iðgjöldin á eindaga.

Hvorki er hægt að fá kröfur senda í banka þegar skilagreinum er skilað á pappír, né í tölvupósti, heldur einungis þegar aðgangur á launagreiðendavef er notaður til að koma skilagreininni til skila, hvort heldur sem er beint úr launakerfinu eða á launagreiðendavefnum. Launagreiðendur eru því hvattir til að sækja um aðgang að vefnum og nota hann, slíkt veitir góða yfirsýn yfir iðgjaldaskil og skuldastöðu.

Hægt er að sækja um aðgang hér, og fá lykilorð sent um hæl í heimabanka. Inni á launagreiðendavefnum, undir liðnum "stillingar" er hægt að breyta notendaupplýsingum og haka við þar til gerðan reit, sé óskað eftir því að kröfur myndist í heimabanka.

Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, dósent við Háskóla Íslands sem kennir nú vinnumarkaðsfræði í meistaranámi, óskaði eftir því við formann félagsins að hann kæmi og hitti nemendur hans. Tilgangurinn var sá að formaður færi yfir stöðu verkalýðshreyfingarinnar, mikilvægi hennar og hin ýmsu mál er lúta að starfsemi hreyfingarinnar. Að sjálfsögðu varð formaðurinn við þessu erindi en þetta er í fjórða sinn á nokkrum árum sem hann hittir nemendur Gylfa í þessum tilgangi.

Formaður fór víða í klukkustundarlöngu erindi sínu og kom meðal annars inn á mikilvægi verkalýðshreyfingarinnar og þá mörgu stóru sigra sem hreyfingin hefur unnið á liðnum áratugum. Hann kom einnig inn á það að honum hefur fundist hafa hallað allverulega undan fæti hvað baráttuanda innan hreyfingarinnar varðar á liðnum árum. Fjallaði hann um svokallaða samræmda launastefnu, lífeyrismál, ofurlaunastefnu og komandi kjarasamninga svo eitthvað sé nefnt.  

Þetta var afar skemmtileg stund að mati formanns enda fékk hann margar spurningar tengdar hinum ýmsu málefnum hreyfingarinnar enda. Þetta er jafnframt ágætt tækifæri til að koma upplýsingum á framfæri um starfsemi íslenskrar verkalýðshreyfingar. Hún er mikilvæg og verður mikilvæg en það er grundvallaratriði fyrir forystumenn í verkalýðshreyfingunni að hlusta vel á rödd alþýðunnar því það er alveg morgunljóst að hægt er að gera betur í hinum ýmsu baráttumálum er lúta að hagsmunum launafólks og nægir að nefna í því samhengi kjör þeirra sem hvað höllustum fæti standa í íslensku samfélagi.

Fimmtudaginn 2. október næstkomandi mun Verkalýðsfélag Akraness halda fund í Bíóhöllinni með starfsmönnum Norðuráls og hefst hann kl. 20:00.

Ástæðan fyrir fundinum eru komandi kjarasamningar og vill félagið heyra í sem flestum starfsmönnum hvað þeir vilji leggja áherslu á í komandi samningum. Það liggur fyrir að starfsmenn hafa m.a. kvartað sáran yfir stórauknu álagi í verksmiðjunni á liðnum árum og eins og fram hefur komið hér á heimasíðunni þá lækkuðu launagreiðslur Norðuráls um rétt tæp 7% á milli ára þrátt fyrir metframleiðslu. Þessi lækkun á launakostnaði verður ekki skýrð með öðrum hætti en að starfsmönnum hafi fækkað og það þrátt fyrir stóraukna framleiðslu.

Formaður félagsins hélt fyrir stuttu fund með starfsmönnum steypuskála en þar hefur vinnuálagið að sögn allra starfsmanna verið ómanneskjulegt og telja þeir að álagið sé farið að ógna velferð og öryggi þeirra.  Á fundinum var gerð karfa um að VLFA myndi beita sér fyrir því að tekið yrði upp sambærilegt vaktakerfi og er hjá Elkem Ísland en þar er 8 tíma vaktakerfi en ekki 12 tíma eins og í Norðuráli.  Starfsmenn Elkem vinna 146 tíma á mánuði í þriggja vakta kerfi þar sem menn standa 6 vaktir á fimm dögum og eiga fimm daga í frí.  Með öðrum orðum afar fjölskylduvænt vaktakerfi enda láta starfsmenn Elkem afar vel af þessu kerfi.

Á fundinum sem haldinn verður í Bíóhöllinni á næsta fimmtudag mun formaður athuga hvort áhugi sé víðar í verksmiðjunni t.d. í kerskálanum á því að barist verði fyrir 8 tíma kerfi í stað 12 tíma. Þessi fundur er eins og áður sagði liður í að kanna hvað starfsmenn vilja leggja áherslu á í komandi kjarasamningum og er mikilvægt að huga vel að undirbúningnum því kjarasamningurinn rennur út um næstu áramót.

Sagan segir okkur að komandi kjarasamningar verði erfiðir enda hefur ávallt gengið töluvert á þegar samið hefur verið um kaup og kjör starfsmanna Norðuráls. Sem dæmi tók uppundir 9 mánuði að ganga frá samningum síðast frá því samningarnir runnu út.

Eitt er morgunljóst að Verkalýðsfélag Akraness mun ekki gefa neitt eftir í þessum kjarasamningum enda engin ástæða til því rekstur Norðuráls hefur ætíð gengið mjög vel . Sem dæmi þá hefur fyrirtækið ávallt skilað milljarða hagnaði ár hvert frá því það var sett á laggirnar 1998. Starfsmenn eiga því fulla heimtingu á að fá góða hlutdeild í góðri afkomu fyrirtækisins.

Í dag á baráttukonan og verkalýðsfrömuðurinn og heiðursfélagi í Verkalýðsfélagi Akraness Bjarnfríður Leósdóttir 90 ára afmæli. Bjarnfríður fæddist þann 6. ágúst 1924 sem er sama ár og Verkalýðsfélag Akraness var stofnað, en það var stofnað 14. október 1924 og verður því, eins og Bjarnfríður, nírætt á þessu ári.

Bjarnfríður hefur tilheyrt Verkalýðsfélagi Akraness allt frá árinu 1959 þegar hún fyrst tók þátt í baráttu fyrir bættum kjörum kvenna sem störfuðu við síldarvinnslu Haraldar Böðvarssonar. Þessi mikla baráttukona hefur gegnt mörgum trúnaðarstörfum fyrir Verkalýðsfélag Akraness, en fyrst var hún kjörinn í aðalstjórn félagsins sem varagjaldkeri árið 1960. Hún hefur barist gríðarlega fyrir réttindum kvenna í gegnum kvennadeild Verkalýðsfélags Akraness, en þar var hún fyrst kjörin í stjórn 1966. Þær störfuðu náið saman, hún og Herdís Ólafsdóttir sem einnig tilheyrði Verkalýðsfélagi Akraness um alllanga hríð, en Herdís lést árið 2007. Formaður félagsins er ekki í neinum vafa um að sú elja og atorkusemi sem einkenndi störf og baráttu Bjarnfríðar Leósdóttur fyrir bættum kjörum íslenskrar alþýðu hefur svo sannarlega skilað sér í hinum ýmsu réttindum til handa íslensku verkafólki.

Stjórn Verkalýðsfélags Akraness óskar Bjarnfríði innilega til hamingju með daginn, með þökk fyrir hennar framlag í þágu Verkalýðsfélags Akraness að bættum kjörum íslenskrar alþýðu.

Ein af íbúðum félagsins á Akureyri er laus til leigu í vetur, um er að ræða tímabundna leigu frá 1. september til 15. maí og hentar íbúðin því vel þeim sem til dæmis sækja skóla á Akureyri í vetur.  Íbúðin er 53 fm og leigð með öllum húsgögnum og húsbúnaði. Í henni eru tvö svefnherbergi, þvottavél inni á baði, rúmgóðar svalir.

Hægt er að skoða myndir úr íbúðinni með því að smella hér. Áhugasamir hafi samband við skrifstofu félagsins í síma 4309900.

Uppfært kl. 13:30 - Búið er að finna leigjanda í íbúðina, svo hún er ekki laus lengur.

Næstkomandi fimmtudag, 28. ágúst, er komið að hinni árlegu ferð Verkalýðsfélags Akraness með eldri félagsmönnum og mökum þeirra.

Að þessu sinni er ferðinni heitið í uppsveitir Borgarfjarðar og boðið verður upp á hádegisverð í Reykholti. Að því loknu verður haldið til Þingvalla um Kaldadal með viðkomu á ýmsum áhugaverðum stöðum. Ferðin verður farin undir dyggri leiðsögn Björns Inga Finsen sem mun vafalaust fræða ferðalanga um ýmislegt áhugavert á leiðinni.

Þessar árlegu ferðir með eldri félagsmönnum hafa alltaf verið einstaklega ánægjulegar og mikið tilhlökkunarefni. Félagsmenn sem eru 70 ára og eldri hafa fengið sent bréf heim og skráning stendur yfir til hádegis á miðvikudaginn.