Í gær var undirritaður nýr kjarasamningur á hinum almenna vinnumarkaði sem ber heitið Stöðugleika- og velferðarsamningurinn. Að baki þessum kjarasamningi standa Starfsgreinasamband Íslands, Efling, Samiðn og Byggiðn. Þessar viðræður hafa verið langar og strangar og hafa staðið yfir í tæpa 3 mánuði nánast sleitulaust og æði mikið hefur gengið á. Markmið samningsins frá upphafi voru alltaf skýr, að gera langtímasamning til að skapa skilyrði fyrir minni verðbólgu, lægri vöxtum og stöðugleika hjá íslensku launafólki sem og samfélaginu öllu.

Þetta tókst enda er kjarasamningurinn hófstilltur og á að skapa skilyrði til að hægt sé að ná áðurnefndum markmiðum.

Kjarasamningurinn gildir frá 1. febrúar 2024 til 31. janúar 2028 eða í 4 ár.

Launahækkanir verða með eftirfarandi hætti:

1. febrúar 2024 hækka kauptaxtar um 23.750 kr. og almenn launahækkun verður 3,25%

1. janúar 2025 hækka kauptaxtar um 23.750 kr. og almenn launahækkun verður 3,5%

1. janúar 2026 hækka kauptaxtar um 23.750 kr. og almenn launahækkun verður 3,5%

1. janúar 2027 hækka kauptaxtar um 23.750 kr. og almenn launahækkun verður 3,5%

Krónutöluhækkun á samningstímanum er 95.000 kr. sem jafngildir 24% hækkun lægstu launa. Að meðaltali hækkar launataflan í lok samningstímabilsins um tæpar 101.000 kr.

Samið var um svokallaðan kauptaxtaauka sem gerir það að verkum að kauptaxtar verkafólks eru varðir fyrir launaskriði sem þýðir á mannamáli að ef launavísitala á almennum vinnumarkaði hækkar um meira en prósentuhækkun kauptaxta þá kemur sá mismunur sem verður á milli hækkunar vísitölu og kauptaxta ofan á kauptaxtana.

Í þessum samningi tókst líka að auka orlofsdaga verkafólks en nú mun starfsfólk sem er orðið 22 ára og hefur starfað í 6 mánuði hjá sama fyrirtæki fá 25 orlofsdaga í stað 24 áður og þessu til viðbótar mun koma nýtt þrep sem er eftir 5 ára starf í fyrirtæki en þá verða orlofsdagar 28. Samtals er því orlofsdögum að fjölga um 3 daga. 

Eitt af meginmarkmiðum þessa samnings var líka að laga kjör ræstingarfólks sem hefur oft á tíðum skrapað botninn hvað varðar kjör á íslenskum vinnumarkaði. Samkvæmt rannsókn Vörðu, sem er rannsóknastofnun vinnumarkaðarins, kom fram að staða ræstingarfólks á íslenskum vinnumarkaði væri afar slæm og því var það niðurstaða samningsaðila að hjá þessum hóp þyrfti að lagfæra kjörin sérstaklega. Það var gert með því að hækka laun þeirra um 2 launaflokka ásamt því að ræstingarfólk fær greitt mánaðarlega 19.500 kr. vegna sérstakra vinnuaðstæðna og síðan leggst orlof ofan á þá upphæð. Samtals eru því laun ræstingarfólks að hækka um tæp 12% á fyrsta ári.

En til að geta gengið frá hófstilltum kjarasamningi skipti aðkoma stjórnvalda höfuðmáli. Nú liggur fyrir að stjórnvöld hafa kynnt aðgerðapakka sinn til stuðnings þessum kjarasamningum og er hann metinn á 20-25 milljarða á ári eða samtals að lágmarki 80 milljarða á samningstímanum. Það er ljóst að það hefði aldrei verið hægt að ganga frá þessum kjarasamningi nema með þessum aðgerðapakka enda styður hann mjög vel við þau markmið sem samningurinn á að stuðla að.

Helstu atriði aðgerðapakkans snúa að húsnæðisstuðningi og stuðningi við barnafjölskyldur sem og að ríkið skuldbindur sig til að hækka ekki gjaldskrár umfram 2,5% á árinu 2025. Framlög til barnabóta verða aukin um 18 milljarða á samningstímanum til að hækka greiðslur og fjölga þeim sem fá barnabætur. Gjaldfrjálsar skólamáltíðir verða í grunnskólum frá haustinu 2024 með 14 milljarða króna framlagi frá ríkinu á samningstímanum. Framlög til fæðingarorlofs verða aukin um 11,5 milljarða á samningstímanum og hámarksgreiðslur hækkaðar í 900 þúsund á mánuði í þremur skrefum. Ríki og sveitarfélög munu taka höndum saman um að brúa bilið milli fæðingarorlofs og leikskóla. Þá verða 5-7 milljarðar settir í sérstakan vaxtastuðning sem greiddur verður til rúmlega 50 þúsund einstaklinga í maí til að koma til móts við þunga vaxtabyrði. Framlög til húsnæðisbóta verða aukin um 9 milljarða á samningstímanum. Eins og sjá má skiptir þessi aðkoma stjórnvalda gríðarlega miklu máli til að ná fram þeim markmiðum sem sett voru fram. 

Hér má sjá kynningu á aðgerðapakka stjórnvalda.

Við erum að taka við umsóknum um orlofshús um páska 2024

Félagsmenn sem vilja sækja um eru beðnir um að hafa samband við skrifstofu eða með tölvupósti This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. (gefa þarf upp nafn, kt, símanúmer og hvaða orlofshúsi óskað er eftir).
Hægt er að sækja um 9 orlofshús og þrjár íbúðir á Akureyri (Ölfusborgir eru ekki lausar).

Páskaúthlutun fer þannig fram að umsóknir fyrir hvert orlofshús fara í pott og svo er einn dreginn út. 
Þannig eiga allir jafna möguleika á úthlutun. 

- ekki eru dregnir frá punktar vegna páska -

Umsóknir þurfa að hafa borist fyrir lok dags 12. mars.
Dregið verður 13. mars og haft verður samband við þá sem fá úthlutað orlofshúsi

- English -

We are accepting applications for vacation houses for Easter 2024

Members who wish to apply are asked to contact the office or by e-mail This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. (name, ID, telephone number and which vacaton option are requested must be given).

You can apply for 9 vacation houses and three apartments in Akureyri (Ölfusborgir is not available).

Easter allocation is done in such a way that applications for each holiday home go into a pool and then one is drawn.

In this way, everyone has an equal chance of being allocated.

- points are not deducted due to Easter -

Applications must be received by the end of March 12.

The draw will take place on March 13 and those who will be allocated a holiday home will be contacted

Talningu er lokið í kosningum Sjómannasambandsfélaga um nýgerðan kjarasamning við SFS - sem undirritaður var 6. febrúar.

Á kjörskrá voru 1104 og kusu 592 eða 53,6%

Já sögðu 367 eða 62% af greiddum atkvæðum

Nei sögðu 217 eða 36,7% af greiddum atkvæðum

Auðir/ógildir voru 8 eða 1,3% af greiddum atkvæðum.

Samningurinn var því samþykktur með góðum meirihluta atkvæða og eru því sjómenn aftur komnir með kjarasamning en fyrri samningi lauk 2019.

Hér má sjá samninginn í heild

Í dag, 12. febrúar kl. 12:00 til 16. febrúar kl.15:00 stendur yfir kosning á nýjum samningi sjómanna.

Athugið að hver einstaklingur getur aðeins kosið einu sinni og því ekki hægt að breyta atkvæðinu eftir að búið er að kjósa.

Því er mikilvægt að sjómenn kynni sér samninginn vel áður en þeir kjósa.

Hér er má sjá kynningu á samningi.

Hér má sjá samninginn í heild sinni.

Samningurinn er byggður á þeim samningi sem felldur var í fyrra en búið er að taka tillit til þeirra atriða sem gagnrýnd voru í fyrri samningi.

Hér er linkur á rafræna kosningu.

Nýr kjarasamningur á milli Sjómannasambands Íslands og Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) var undirritaður í gær í húsnæði Ríkissáttasemjara. Samningar á milli aðila hafa verið lausir frá árinu 2019. Árið 2023 var nýr kjarasamningur felldur í atkvæðagreiðslu sjómanna.
Samningaviðræður um nýjan samning hafa staðið yfir síðustu mánuði. Í þeim viðræðum var lögð mikil áhersla á að taka tillit til þeirra athugasemda og gagnrýni sem fram kom í umræðum um samninginn á síðasta ári og hefur það gengið eftir í helstu atriðum.

Í nýja samningnum er binditími samningsins styttur verulega eða úr 10 árum í 5 ár. Það felur í sér að sjómenn geta sagt samningnum upp eftir 5 ár og svo aftur eftir 7 ár. Þetta er gundvallarbreyting á samningnum.

Önnur mikilvæg breyting er að grein 1.39 í samningnum hefur verið breytt. Tekið er út að samningsbundinn gerðardómur leysi úr ágreiningi sem komið getur upp milli aðila vegna ákvæðisins. Í staðinn skipa samningsaðilar hlutlausa óvinhalla nefnd sem hefur það hlutverk. Ef ekki næst samkomulag um nefndarmenn mun Ríkissáttasemjari koma að skipan nefndarmanna.

Þá má finna mikilvæga breytingu um ísun yfir kör sem fara í gáma til sölu erlendis og verður sú ísun ekki á hendi skipverja nema í neyðartilvikum, samkvæmt nýjum samningi. Útgerðarmenn eiga að semja við löndunargengi á staðnum um að ísa yfir körin sem fara í gámana, eigi skipverjar frí við löndun skv. kjarasamningi. Ef sjómenn sjá um yfirísun sjálfir í neyðartilfellum fár þeir greidda yfirvinnu fyrir.

Í samningunum nú er að finna sambærilegt ákvæði og var í síðasta samningi um að framlag í lífeyrissjóð geti hækkað úr 12,0% í 15,5% en sjómenn hafa þó val um þetta atriði.

Sjómenn fá 400.000 króna eingreiðslu frá útgerðarfyrirtækjum ef samningur verður samþykktur. Þetta er viðbót frá fyrri samningi sem skiptir máli. Kemur til greiðslu 1. mars 2024.

Desemberuppbót kemur inn í samninginn þann 15. desember 2028. Miðað verður við 160 lögskráningardaga á ári.

Kynningarglærur er hægt að nálgast hér

Nánari upplýsingar um kjarasamningana má finna á vefsvæði Sjómannasambandsins og facebooksíðu sambandsins www.ssi.is og https://www.facebook.com/sjomannasamband

Nú að lokinni undirritun verða samningarnir kynntir fyrir félagsmönnum og að því loknu hefst rafræn atkvæðagreiðsla 12. febrúar kl. 12:00 og lýkur föstudaginn 16. febrúar kl. 15:00

Nú hefur verið greitt út úr félagsmannasjóði en þetta er í fjórða sinn sem greitt er úr sjóðnum. Í síðasta kjarasamningi Verkalýðsfélags Akraness við Samband íslenskra sveitarfélaga var samið um að Akraneskaupstaður, Hvalfjarðarsveit og hjúkrunar- og dvalarheimilið Höfði greiddu sem nemur 1.5% af heildarlaunum starfsmanna sinna í þennan sérstaka sjóð. Útgreiðsla úr sjóðnum á samkvæmt samningnum að eiga sér stað 1. febrúar ár hvert.

Í þetta sinn nam greiðslan úr sjóðnum 34 milljónum og voru það 670 félagsmenn sem fengu greitt. Í heildina hafa því verið greiddar um 109 milljónir úr sjóðnum frá upphafi. Bréf voru send til þeirra félagsmanna sem fengu greiðslu úr sjóðnum og þar kom fram sú upphæð sem viðkomandi fékk en hún er eins og áður sagði 1.5% hlutfall af launum síðasta árs.

Landsmennt - Ríkismennt - Sveitamennt hafa breytt reglum vegna einstaklingsstyrkja úr sjóðunum.

Sjá nánar í frétt á heimasíðu fræðslusjóðanna landsmennt.is

Landsmennt:

Hlutfall styrka til einstaklinga hækkar úr 80% í 90% að hámarki 130.000 kr.

Ríkismennt og Sveitamennt:

Hlurfall styrkja til einstaklinga hækkar úr 80% i 100% að hámarki 130.000 kr.

Allir sjóðirnir þrír bjóða nú upp á félagsmenn geta nýtt uppsafnaðan styrk vegna tveggja eða þriggja ára, vegna eins samfells náms eða námskeiðs. 

Breytingar eiga við um nám sem hefst eftir 1. janúar 2024

Mikil fundahöld hafa verið undanfarið um nýjan kjarasamning á hinum almenna vinnumarkaði sem svokölluð breiðfylking verkalýðshreyfingarinnar kemur að. Þar eru undir Starfsgreinasamband Íslands, Efling, Landssamband verslunarmanna og Samiðn. Markmið þessara aðila er eins og áður hefur komið fram í fréttum að ganga frá hófstilltum kjarasamningum sem byggjast upp á að ná niður vöxtum og verðbólgu sem hafa leikið íslenskt launafólk og heimili afar grátt um árabil. Viðræðurnar til þessa hafa gengið ágætlega þó morgunljóst sé að ýmis ljón séu ennþá á veginum. Lýtur það helst að skilningi á því að launafólk hefur orðið fyrir miklum kostnaðarauka á öllum sviðum rekstrarútgjalda sinna og skilningi aðildarfyrirtækja Samtaka atvinnulífsins á að halda þurfi aftur af verðlagi hér á landi, meðal annars með því að stilla öllum verðlags- og gjaldskrárbreytingum í hóf.

Vissulega hafa fjölmargir aðilar, til dæmis sveitarfélög, tilkynnt að ef takist að ganga frá kjarasamningi á hinum almenna vinnumarkaði út frá þessum markmiðum þá muni þau endurskoða sínar gjaldskrár og einnig hafa nokkur fyrirtæki eins og Byko tilkynnt verðfrystingu í allt að 6 mánuði ef samningar nást. Einnig hafa Hagar tilkynnt að þeir hafi beint því til sinna birgja að ef þeir geti ekki útskýrt hækkanir með afgerandi hætti þá muni fyrirtækið taka umræddar vörur úr hillum fyrirtækisins. Þetta eru gríðarlega sterk og skýr skilaboð og sýnir mikilvægi þess að þetta verkefni takist enda ljóst að hægt er að auka ráðstöfunartekjur launafólks með margvíslegum hætti öðrum en breytingum á launalið samninganna.

Við hinsvegar bíðum eftir svari frá stjórnvöldum, svari sem lýtur að því að endurreisa þurfi tilfærslukerfin, það er að segja barnabætur, vaxtabætur og húsaleigubætur. Það er kostnaður sem nemur 24 milljörðum en það er grunnforsendan fyrir því að hægt verði að fara þessa vegferð. Á formaður von á að heyra frá stjórnvöldum hvað það varðar fyrir lok þessarar viku.

Það er vissulega ágreiningur til staðar um launaliðinn en samningsaðilar eru til þessa sammála því að finna sameignilegan flöt á því vandamáli en það mun skýrast í dag að mati formanns hvort það takist eða ekki. Það er mikilvægt að samningsaðilar báðir átti sig á mikilvægi þess að þetta verkefni takist en þó er rétt að geta þess að það er skýlaus krafa af hálfu áðurnefndra aðila að það verði skýr endurkoðunarákvæði í samningnum. Meðal annars sem lúta að verðbólgumarkmiðum og lækkun vaxta. Án slíkra ákvæða verður ekki hægt að ganga frá kjarasamningum enda ætlar launafólk eitt og sér ekki að axla þá ábyrgð að ganga hinn hófstillta veg ef aðrir hafa ekki í hyggju að feta þá vegferð.

Information in English and Polish below

Félagsmenn eru hvattir til að taka þátt í könnun sem framkvæmd er af Vörðu-Rannsóknastofnun vinnumarkaðarins og er ætluð félögum í aðildarfélögum Alþýðusambands Íslands (ASÍ) og BSRB.

Könnunin er nú framkvæmd fjórða árið í röð og er markmið hennar að varpa ljósi á fjárhagslega stöðu og heilsu launafólks á Íslandi. 

Könnunin er aðgengileg á mínum síðum sem krefst innskráningar með rafrænum skilríkum.

English

The survey is conducted by Varða - Labour Market Research Institute, now for the fourth year in a row. The survey provides important information about the current situation in the labour market, especially regarding financial standing and health. The survey outcome will help us analyse the current situation among workers in Iceland, and help us fight for better living standards. 

It only takes about 15 minutes to answer, and answers cannot be traced back to individual respondents. The questions relate to your financial standing, wellbeing, health, and housing market situation.

You can start the survey here:  My pages

Varða manages all aspects of this survey, from designing the questions, setting up and conducting the survey, and processing the outcomes.

• The survey can be completed through a mobile, a tablet or a computer.
• The survey is available in three languages; Icelandic, English and Polish.
• Three participants will win a 40,000 ISK gift card.
• The survey closes on Wednesday, 17 January.
• The survey is non-personally identifiable. Participants are invited to participate in a lottery through a separate link, and answers to the survey questions cannot be linked to participation in the lottery.

We encourage all our members to participate in the survey. Your input will help provide a broad outcome which will help us shape and support the labour movement’s cause

Polski

Ankieta jest przeprowadzana przez Varða – Instytut Badań Rynku Pracy – już czwarty rok z rzędu. Ankieta stanowi istotny element w gromadzeniu informacji o sytuacji na rynku pracy, szczególnie dotyczących warunków finansowych oraz zdrowia. Jego wyniki pomogą nam w analizie sytuacji osób pracujących w Islandii oraz w walce o lepsze warunki życiowe.

Wypełnienie kwestionariusza zajmie zaledwie ok. 15 minut. Pytania dotyczą sytuacji finansowej, samopoczucia, stanu zdrowia, wypalenia zawodowego oraz łamania praw na rynku pracy.

Ankietę można znaleźć w tym miejscu:  Moich stronach (Mínar síður).

Przeprowadzeniem ankiety zajmuje się w całości Instytut Varða, który jest odpowiedzialny za ułożenie pytań, skład, realizację oraz przetworzenie odpowiedzi.

• Ankieta zostanie udostępniona na dwa tygodnie, a odpowiedzi będzie można udzielać przez telefon, tablet lub komputer.
• Kwestionariusz będzie można wypełnić w trzech językach: islandzkim, angielskim i polskim.
• Trzech uczestników otrzyma bon w wysokości 40 000 kr.
• Ankieta będzie dostępna od czwartku 4 stycznia do środy 17 stycznia.
• Ankieta jest anonimowa. Loteria, w której uczestnicy będą mogli wziąć udział, znajduje się pod innym linkiem i nie ma możliwości powiązania odpowiedzi z ankiety z udziałem w loterii.

Zachęcamy wszystkich członków związku do wzięcia udziału w ankiecie, ponieważ bardzo istotne jest uzyskanie opinii jak największej liczby osób, aby jak najlepiej wykorzystać wyniki do sformułowania i wsparcia żądań związków zawodowych.

Eins og fram hefur komið þá telur Verkalýðsfélag Akraness ásamt stórum hluta verkalýðshreyfingarinnar afar mikilvægt að fara í komandi kjaraviðræður með öðrum hætti heldur en stundum hefur verið gert. Ástæðan er einföld, nú ríkir 8% verðbólga og stýrivextir eru í hæstu hæðum eða nánar tiltekið 9,25%. Þetta hefur gert það að verkum að á liðnum misserum hafa allir kostnaðarliðir í útgjöldum hemilanna stökkbreyst. Útgjöld heimilanna hafa aukist um tugi ef ekki hundruð þúsunda vegna hækkana á verðlagi og síðast en ekki síst vegna hækkunar á vaxtabyrði.

Á þeirri forsendu hefur verkalýðshreyfingin í heild sinni verið að vinna að því að fara sameinuð í viðræður við Samtök atvinnulífsins og stjórnvöld með það að markmiði að ganga frá hófstilltum kjarasamningum til langs tíma á grundvelli sameiginlegs kostnaðarmats sem rúmist innan þess sem hinir helstu greiningaraðilar tala um á hverjum tíma fyrir sig. Því miður er nú komið í ljós að ekki er full samstaða um að fara þessa leið en þó ber að geta þess að yfir 90% aðildarfélaga ASÍ eru sammála um að fara þessa leið, leið sem lýtur að því að vinna bug á verðbólgu og stuðla hér að hratt lækkandi vöxtum.

Það má eiginlega segja að þetta sé hálfgerð þjóðarsátt sem byggist á því að allir muni þurfa að leggja sitt af mörkum til að hún geti orðið að veruleika. Nægir þar að nefna aðkomu stjórnvalda við að endurreisa tilfærslukerfin eða svokallaðar barnabætur, vaxtabætur og húsnæðisbætur sem og að leggja drög að nýju húsnæðislánakerfi þar sem íslenskum neytendum stæði til boða sambærileg húsnæðiskjör og gerast í þeim löndum sem við viljum helst bera okkur saman við svo einhver atriði séu nefnd.

Nú er staðan þannig að þau félög sem eru tilbúin til að halda áfram á þessari leið eru Landssamband verslunarmanna, Starfsgreinasamband Íslands og Efling stéttarfélag. Ekki er ólíklegt að einhver hluti iðnaðarmannafélaganna muni einnig koma með. Til að ná árangri liggur fyrir að launaliður kjarasamningsins þarf að vera innan kostnaðarmats og launahækkanir og aðkoma stjórnvalda og sveitarfélaga þarf að vera í samspili í 100% tilfella.

Til að þetta geti gengið upp þurfa ríki, sveitarfélög, verslun og þjónusta og í raun og veru allir að taka þátt og mikilvægt að kostnaðarhækkunum verði ekki velt af fullum þunga út í verðlagið og reynt verði að halda verðlagshækkunum og gjaldskrárhækkunum í lágmarki, sérstaklega sem lýtur að barnafjölskyldum. Það er ljóst að þessi vinna mun fara á fulla ferð enda ekki eftir neinu að bíða enda mikilvægt að nýr kjarasamningur taki við af eldri kjarasamningi og ávinningurinn af þessari leið skili sér hratt og vel enda er markmið og stefna samningsins ef af verður að ná verðbólgu hratt niður ásamt vöxtum eins og áður hefur komið fram. En eitt er víst að þetta verður ekki gert án þess að skýr forsenduákvæði til varnar íslensku launafólki og heimilum verði til staðar í slíkum samningi. Forsenduákvæði sem tryggja launafólk gegn því ef aðrir aðilar ætla ekki að taka þátt í þessari vegferð og árangur varðandi lækkun verðbólgu og vaxta skilar sér ekki eins og forsendur samningsins myndu segja til um.