Formaður Verkalýðsfélags Akraness og Gylfi Arnbjörnsson, forseti Alþýðusambands Íslands, voru í viðtali í útvarpsþættinum Ísland í bítið í morgun þar sem stjórnarseta í lífeyrissjóðunum var til umfjöllunar.

Eins og fram hefur komið hér á heimasíðunni þá lagði VLFA fram tillögu á ársfundi Alþýðusambands Íslands um stóraukið lýðræði við stjórnarval í lífeyrissjóðunum og það hefur einnig komið fram að sú tillaga hafi verið kolfelld með 79,3% atkvæða. Verkalýðsfélag Akraness lét Capacent Gallup gera könnun og í henni kom fram að 71,5% svarenda voru hlynntir því að tekið yrði upp nýtt fyrirkomulag við stjórnarval í lífeyrissjóðum en spurningin var í samræmi við tillögu félagsins á ársfundi ASÍ í október á síðasta ári.  Einungis 7,8% voru andvígir að breyta um það fyrirkomulag sem nú er í gildi. Hægt er að hlusta á viðtalið með því að smella hér.

Formaður félagsins situr nú tveggja daga stefnumótunarfund á vegum ASÍ á Selfossi um málefni lífeyrissjóðanna. Fundurinn hófst í gærmorgun með þátttöku fulltrúa frá öllum 53 aðildarfélögum ASÍ.

Á fundinum heldur formaður hátt á lofti kröfum um aukið lýðræði í stjórnum lífeyrissjóða. Þetta eru sjónarmið bæði stjórnar og trúnaðarráðs Verkalýðsfélags Akraness og 71% þeirra sem tóku þátt í könnun Capacent Gallup á viðhorfi fólks til breytinga á fyrirkomulagi við stjórnarval í lífeyrissjóðunum.

Í máli formanns á fundinum í gær kom m.a. fram að hann telur mikilvægt að lífeyrissjóðirnir dragi úr þeim áhættufjárfestingum sem þeir hafa tekið þátt í á liðnum árum. Skv. upplýsingum frá Bjarna Þórðarsyni, tryggingastærðfræðingi þá var meðalraunávöxtun sjóðanna síðustu 10 ár um 2%. Að mati formanns er það ekki viðunandi ávöxtun sé litið til þeirrar staðreyndar að áhættulaus ríkisskuldabréf bera raunávöxtun upp á 3,7-4% að meðaltali.

Niðurstöður úr hópavinnu fyrri fundardagsins voru á þá leið að eindregið ætti að auka lýðræði í stjórnum lífeyrissjóðanna.

Rétt í þessu var að ljúka samningafundi í húsakynnum ríkissáttasemjara vegna kjarasamnings Norðuráls. Á síðasta fundi lögðu forsvarsmenn Norðuráls fram tilboð til stéttarfélaganna sem að var ansi rýrt og er þar vægt til orða tekið. Á fundinum í dag lagði samninganefnd stéttarfélaganna fram samningstilboð og var farið yfir tilboðið og munu forsvarsmenn Norðuráls svara því á næsta fundi sem verður haldinn á föstudaginn kemur.

Það er óhætt að segja að greiðsluþol almennings sé löngu sprungið. Í gær hækkuðu olíufélögin bensín allverulega og er líterinn nú kominn yfir 200 krónur og hefur á einu ári hækkað um 60 krónur sem þýðir aukningu á meðalbíl um 120 þúsund krónur á ári.

Þessu til viðbótar hefur matvara hækkað gríðarlega á undanförnum tveimur árum eða sem nemur 38% frá ársbyrjun 2008. Það þýðir að 4 manna fjölskylda sem verslaði matvöru fyrir 100 þúsund krónur á mánuði í ársbyrjun 2008 þarf nú að greiða 138 þúsund krónur fyrir sömu matarkörfuna í dag. Þetta þýðir greiðsluaukningu fyrir 4 manna fjölskyldu á ársgrundvelli upp á 456 þúsund krónur og er þetta eingöngu það sem lýtur að matarinnkaupum.

Og það er ekki bara að bensín og matur hafi verið að hækka stórlega heldur hafa sveitarfélög verið að hækka sínar gjaldskrár töluvert að undanförnu og ríkið hefur aukið skattbyrði bæði í beinum og óbeinum sköttum umtalsvert. Og þessu til viðbótar hefur greiðslubyrði almennings vegna íbúða- og bílakaupa nánast stökkbreyst vegna gengishruns krónunnar og þess mikla verðbólguskots sem varð á síðasta ári. Í sumum tilfellum hafa gengistryggð íbúða- og bílalán hækkað yfir 100%.

Á sama tíma og þessar gríðarlegu hækkanir dynja á landsmönnum hafa laun lækkað töluvert og nægir að nefna í því samhengi þegar samninganefnd ASÍ gekk frá frestun á umsömdum launahækkunum á hinum almenna vinnumarkaði en með þeirri frestun voru hafðar af launafólki vel á annað hundrað þúsund krónur. Þessu hefur Verkalýðsfélag Akraness mótmælt frá upphafi enda gengur ekki upp að gera stöðugleikasáttmála sem einungis er fólginn í því að þvinga launafólk til að fresta og afsala sér sínum launum á meðan ríki, sveitarfélög, verslunareigendur og aðrir þjónustuaðilar varpa sínum vanda viðstöðulaust út í verðlagið. Þetta getur vart talist stöðugleiki þegar öllum vandanum er varpað yfir á almenning.

Það er mat formanns Verkalýðsfélags Akraness að greiðsluþol almennings í þessu landi sé algjörlega búið og nú verði íslensk stjórnvöld, bankakerfið, verslunareigendur, sveitarfélög og aðrir þjónustuaðilar að axla sína ábyrgð.

Formaður félagsins var í viðtali í morgunútvarpi Rásar 2 í morgun.  Fram kom í máli formannsins að þolinmæði launfólks sé á þrotum.

Hann sagði það einnig ójafnan leik þegar launafólk taki á sig allar hækkanir sem sveitarfélög, ríki og verslunareigendur velti út í verðlagið. 

Formaðurinn sagði það ganga upp að stöðugleikasáttmálinn sem gerður var byggist fyrst og fremst á því að launþegar séu þvingaðir til að afsala sér sínum launahækkunum.  Frétt var um viðtalið á RUV í morgun hægt að lesa með því að smella hér.

Undirbúningur fyrir komandi sumarútleigu stendur nú í hámarki á skrifstofu Verkalýðsfélags Akraness, en þegar kemur að því að undirbúa sumarúthlutun orlofshúsa er að mörgu að huga og nauðsynlegt að vera tímanlega á ferðinni.

Eins og venjulega hefur félagið tekið á leigu nokkur orlofshús til viðbótar við þau sem þegar eru í eigu félagsins. Félagið á fyrir sumarbústaði í Húsafelli, Svínadal, Hraunborgum og Ölfusborgum og þrjár íbúðir á Akureyri. Í sumar verður að auki í boði dvöl í sumarbústað að Eiðum, í tveimur húsum í Stóru Skógum og í íbúð á Flateyri við Önundarfjörð. Fjöldi vikna sem í boði verða hefur aldrei verið meiri enda hefur aðsókn í orlofshús aukist jafnt og þétt undanfarin ár og er síst búist við minni aðsókn þetta sumarið.

Í sumar eru fleiri spennandi nýjungar í boði fyrir félagsmenn. Hægt verður að kaupa Útilegukortið 2010, Veiðikortið 2010 og gistimiða á Hótel Eddu með 50% afslætti á skrifstofu félagsins. Sala Veiðikortsins er þegar hafin, Útilegukortið er væntanlegt um miðjan mars og gistimiðarnir seinna í vor. Nánari upplýsingar verða birtar hér á heimasíðunni innan skamms.

Athygli er vakin á því að ekki verður hægt að fá endurgreiðslu vegna korta sem keypt eru annars staðar, eingöngu er hægt að veita afsláttinn á kort sem seld eru á skrifstofu.

Í dag er síðasti dagur til að sækja um orlofshús í páskaúthlutun. Þau orlofshús sem í boði eru um páskana eru: Húsafell, Svínadalur, Hraunborgir, Ölfusborgir og Akureyri. Tímabilið sem um ræðir er frá miðvikudeginum 31. mars til miðvikudagsins 7. apríl.

Hægt er að sækja um á skrifstofu félagsins að Sunnubraut 13, í síma 4309900 eða á netfangið This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..

Dregið verður úr umsóknum á mánudaginn kemur og strax haft samband við þá sem dregnir verða út.

Rétt í þessu var að ljúka samningafundi stéttarfélaganna við forsvarsmenn Norðuráls. Á þessum fundi lögðu forsvarsmenn Norðuráls fram nýtt tilboð til handa stéttarfélögunum vegna kjarasamnings Norðuráls. Því miður ber allt of mikið á milli samningsaðila miðað við fyrirliggjandi samningstilboð og á þeirri forsendu ákvað samninganefnd stéttarfélaganna að vísa kjaradeilunni til Ríkissáttasemjara.

Héðan í frá mun Ríkissáttasemjari því sjá um verkstjórn kjaraviðræðna. Áttu formaður Verkalýðsfélags Akraness og forstjóri Norðuráls samræður við Ríkissáttasemjara í morgun um næstu skref. Hefur Ríkissáttasemjari nú þegar boðað til næsta fundar á mánudaginn kemur.

Krafa stéttarfélaganna er skýr, það er að launakjör starfsmanna Norðuráls verði með sama hætti og gerist hjá öðrum sambærilegum stóriðjum eins og t.d. Alcan í Straumsvík. Því miður sýna allir launasamanburðir sem gerðir hafa verið að munur á milli þessara verksmiðja er umtalsverður. Þetta vandamál á rætur að rekja aftur til ársins 1998 þegar starfsemi Norðuráls hófst á Grundartanga. Þá, einhverra hluta vegna, var gefinn verulegur afsláttur á kjörum starfsmanna Norðuráls samanborið við aðrar stóriðjur.

Formaður Verkalýðsfélags Akraness hefur sagt að hann muni ekki skrifa undir samning nema í honum felist jöfnuður á við laun í öðrum stóriðjum, það er alger lágmarkskrafa.

Formaður hefur einnig kallað eftir skýringum á því af hverju starfsmenn Norðuráls eigi ekki að njóta sambærilegra kjara og t.d. starfsmann Alcan í Straumsvík. Eins og fram hefur komið hér á heimasíðunni þá hefur rekstur verksmiðjunnar á Grundartanga allt frá því hún hóf starfsemi 1998 verið afar góður. Fyrirtækið skilaði t.d. 16 milljörðum í hagnað á árinu 2008, mest allra fyrirtækja hér á landi og frá árinu 1998 hefur fyrirtækið skilað 37 milljörðum í hagnað. Á þessu sést að það eru engar forsendur fyrir því að starfsmenn Norðuráls njóti ekki sömu kjara og starfsbræður þeirra hjá Alcan í Straumsvík.

Hefði samninganefnd Alþýðusamband Íslands og Samtaka atvinnulífsins ekki gert tvívegis samkomulag um frestun launahækkana frá þá hefðu laun á hinum almenna vinnumarkaði átt að hækka um 2,5% nú um áramótin. En samkvæmt samkomulaginu þá mun sú hækkun ekki taka gildi fyrr en 1. júní 2010.

Verkalýðsfélag Akraness hefur frá upphafi mótmælt þessari ákvörðun og linkind samninganefndar Alþýðusambands Íslands vegna þeirrar staðreyndar að til eru fyrirtæki sem hafa fulla fjárhagslega burði til að standa við þann hófstillta samning sem gerður var þann 17. febrúar 2008. Nægir að nefna í því samhengi öll úrflutningsfyrirtæki sem hafa verið að gera ágætis hluti sökum gengishruns krónunnar. Nú þegar hefur íslenskt verkafólk orðið af á annað hundrað þúsunda króna vegna þeirra óskiljanlegu samkomulaga sem samninganefnd ASÍ gerði við Samtök atvinnulífsins.

Á þessari forsendu skorar Verkalýðsfélag Akraness á öll fyrirtæki sem hafa fjárhagslega burði til að standa við þann kjarasamning sem gerður var þann 17. febrúar 2008 og koma með 2,5% launahækkun frá 1. janúar 2010 eins og samningurinn kvað á um.

Það er alveg ljóst að ríkisábyrgð á Icesave mun hafa gríðarlega íþyngjandi áhrif á íslenskt efnahags- og atvinnulíf og því mjög mikilvægt að reynt verði eftir fremsta megni að ná eins hagstæðum samningum og kostur er.

Það er einnig alveg ljóst að skuldbindingarnar tengdar Icesave munu skerða lífskjör allra Íslendinga og bitna umtalsvert á almennu verkafólki.

Því spyr formaður sig hvort það sé virkilega raunin að ekki hafi verið hægt að ná hagstæðari samningum en raunin varð? Sérstaklega í ljósi þess að sjónarmið Breta voru önnur í deilu þeirra við yfirvöld á Ermasundseyjunum Mön og Guernsey þar sem breska ríkisstjórnin neitaði að ábyrgjast innistæður útibúa breskra banka þar, meðal annars vegna þess að þeir hefðu ekki sjálfir notið tekna af þeim.

Breska ríkisstjórnin hirti 40% fjármagnstekjuskatt af Icesave reikningunum í Bretlandi en hundsaði eigi að síður nokkra ábyrgð á reikningunum. Á þetta bendir Ársæll Valfells, lektor við HÍ, í grein sem hann birtir í Forbes viðskiptatímaritinu í febrúar 2008.

Í greininni rekur Ársæll stuttlega deiluna um Icesave og bendir á að það hafi verið breska ríkisstjórnin en ekki sú íslenska sem naut fjármagnstekjuskatt af reikningunum. Þannig hafi breska stjórnin hirt tekjurnar en látið íslenska ríkið um áhættuna.

Var þessum sjónarmiðum ekki örugglega haldið hátt á lofti í þeim viðræðum sem íslenska samninganefndin átti við Breta og Hollendinga?