Í dag átti formaður félagsins fund með pólskum verkamönnum sem starfa hér á Akranesi.  Tilefni fundarins laut að hinum ýmsu réttindamálum hjá pólsku starfsmönnunum og naut formaðurinn aðstoðar túlks frá Póllandi.

Þessir pólsku verkamenn eru leigðir til byggingarverktaka hér á Akranesi frá fyrirtæki í Kópavogi sem ekki hefur tilskilinn leyfi frá Vinnumálastofnun til að reka starfsmannaleigu hér á landi.  Formaður félagsins hefur verið í sambandi við Vinnumálastofnun vegna þessa máls. 

Ráðningarsamningar pólsku verkamannanna sýndu að þeir fá einungis greitt eftir lágmarkstöxtum.

Félagið hefur verið í góðu sambandi við byggingarverktakann sem leigði pólsku verkamennina frá fyrirtækinu sem hefur aðsetur í Kópavogi.  Byggingarverktakanum var ekki kunnugt um að fyrirtækið sem leigði honum pólsku verkamennina hefði ekki tilskilin leyfi frá Vinnumálastofnun.  Byggingarverktakinn sá ekki um launagreiðslu til pólsku starfsmannanna heldur greiddi beint til  fyrirtækisins sem sjá um að leigja þeim  pólsku verkamennina.

Byggingarverktakinn hefur boðið að ráða alla pólsku verkamennina í beint ráðningarsamband og hætta viðskiptum við fyrirtækið sem ekki hefur tilskilin leyfi til að starfrækja starfsmannaleigu hér á landi. Pólsku verkamennirnir hafa nú þegar þegið það boð. 

Við það hækka laun pólsku verkamannanna um allt að 70%, eða úr rúmum 730 kr. uppí 1.241 kr. á dagvinnutímann. Formaður félagsins hefur aðstoðað byggingarverktakann við að útbúa nýja ráðningarsamninga handa pólsku starfsmönnunum og eins og áður sagði er þeim þar með tryggð hækkun sem nemur allt að 70%.

Það er afar ánægjulegt þegar hægt að að verja þau markaðslaun sem eru í gildi á íslenskum vinnumarkaði eins og raunin varð í dag.  Því ef fyrirtæki nýta sér erlent vinnuafl til komast hjá því að greiða hefðbundin markaðslaun mun það klárlega hafa slæmar afleiðingar á launkjör íslenskra verkamanna þegar til lengri tíma er litið.

Í skýrslu sem forsætisráðherra lét gera um fátækt barna hér á landi kemur fram að um 4600 börn eða rétt tæp 7% allra barna á Íslandi búa við fátækt. Hjálparstofnun Kirkjunnar hefur einnig sagt að um 3000 barnafjölskyldur búi við fátækt á Íslandi í dag.  Það verður að segjast alveg eins og er að það er þjóðarskömm að hér á landi skuli tæplega 7% barna búa við fátæktarmörk og það hjá þjóð sem státar sig af því að vera ein af ríkustu þjóðum heims.

En hvað er það sem veldur því að hér á landi skuli 3000 fjölskyldur búa við fátækt?  Vissulega eru að öllum líkindum margir samverkandi þættir sem valda því að fólk býr við fátækt hér á landi t.d atvinnuleysi og langvarandi veikindi, sumir þessara einstaklinga búa við skerta starfsorku og einnig er rétt að nefna þær aðstæður sem einstæðir foreldrar þurfa að búa við.

En það eru sannarlega fleiri þættir sem valda fátækt hér á landi og lúta þeir þættir að íslenskum stjórnvöldum.  Það liggur fyrir að íslensk stjórnvöld leggja mun minna en aðrar Norðurlandaþjóðir til velferðarmála, t.d eru barnabætur hér á landi með þeim lægstu sem þekkjast á Norðurlöndunum.  Það þekkist heldur ekki á hinum Norðurlöndunum að tekjutengja barnabætur eins og gert er hér á landi. Ekki er nóg með að þær séu tekjutengdar hér heldur eru skerðingamörkin afar lág.  Einnig ber að nefna að skattleysismörkin hafa ekki fylgt verðlagsþróun sem hefur gert það að verkum að skattar á meðaltekjur og lágar tekjur hafa aukist umtalsvert á liðnum árum.  Hins vegar hefur ekki staðið á ríkisvaldinu að aðstoða þá sem eru efnameiri og nægir þar að nefna að hátekjuskattur og eignaskattur hafa nýlega verið aflagðir. Rétt er að vekja athygli á því að þegar endurskoðun á kjarasamningum fór fram í sumar náði verklýðshreyfingin samkomulagi við ríkisstjórnina um að skattleysismörkin skuli framvegis fylgja verðlagsþróun. Þetta er mjög mikilvægt atriði fyrir þá tekjulægstu.

Það er alveg ljóst að ef ríkisstjórn Íslands myndi  verja meiri fjármunum til velferðarmála þá myndi það leiða af sér mun minni fátækt en raunin er í dag.

Við í verkalýðshreyfingunni verðum líka skoða það sem okkur stendur næst og það eru lágmarkslaunin en það hefur verið skoðun formanns félagsins lengi að þau séu einfaldlega allt of lág.  Það þýðir ekki fyrir okkur sem erum í forsvari í verkalýðshreyfingunni að benda eingöngu á ríkisvaldið þegar umræðan um fátækt ber á góma.  Það sér það hver maður að það er nánast útilokað að lifa á þeim lágmarkslaunum sem nú eru í gildi á íslenskum vinnumarkaði en lágmarkslaun í dag eru einungis 123 þúsund á mánuði fyrir fullt starf.  Það er alls ekki hægt að bjóða íslensku verkafólki upp á lágmarkslaun sem vart duga fyrir lágmarksframfærslu.    

Það verður að vera forgangskrafa í næstu kjarasamningum að hækka lágmarkslaun til jafns við þau markaðslaun sem nú eru almennt í gildi á íslenskum vinnumarkaði.  Til að það takist þurfa laun að hækka í það minnsta um 30% við undirritun nýs kjarasamnings.

Nú þurfa íslensk stjórnvöld, Samtök atvinnulífsins og verkalýðshreyfingin að leggjast á eitt til að útrýma fátækt úr íslensku samfélagi.  Stjórnvöld þurfa að leggja meira til velferðarmála og verkalýðshreyfingin þarf að berjast með oddi og egg fyrir verulegri hækkun lágmarkslauna. Með því mun okkur takast að útrýma fátækt úr íslensku samfélagi.