Aðalfundur Festu lífeyrissjóðs var haldinn á Grand hóteli í gær en Festa lífeyrissjóður er sá lífeyrissjóður sem félagsmenn Verkalýðsfélags Akraness eiga aðild að. Eins og margoft hefur komið fram hefur formaður félagsins gagnrýnt lífeyrissjóðina harðlega vegna stöðu þeirra og margoft hefur komið fram að lífeyrissjóðskerfið í heild sinni tapaði gríðarlegum upphæðum í kjölfar hrunsins eða sem nemur yfir 500 milljörðum króna. Tap sem má rekja til glórulausra fjárfestinga í atvinnulífinu en lífeyrissjóðirnir stigu trylltan dans með útrásinni fyrir hrun.

Það hefur komið fram í skýrslu frá Fjármálaeftirlitinu að lífeyrissjóðskerfið á hinum almenna vinnumarkaði hefur skert réttindi sinna sjóðsfélaga um 130 milljarða frá hruni til ársins 2011. Það er ljóst að ef árið 2012 yrði tekið með þá yrði þessi upphæð jafnvel mun hærri.

Á fundinum í gær kom fram að tryggingafræðileg staða Festu lífeyrissjóðs er neikvæð um 7% og vantar sjóðinn yfir 11 milljarða til að geta staðið við sínar framtíðarskuldbindingar. Á þeirri forsendu lagði stjórn sjóðsins fram tillögu um 4% skerðingu á lífeyrisréttindum sjóðsfélaga innan Festu lífeyrissjóðs. Brúttó skerðing sjóðsins er 15,1% frá hruni að teknu tilliti til þessarar 4% skerðingar sem samþykkt var í gær. Formaður sagðist ekki geta stutt þessar skerðingar þegar hann gerði grein fyrir afstöðu sinni en hann sagði jafnframt að það væri með ólíkindum að varðmenn verðtryggingarinnar héldu því hátt á lofti að lífeyrir launafólks á hinum almenna vinnumarkaði væri verðtryggður og svo kæmi fram á aðalfund sjóðsins 4% skerðing á lífeyrisréttindum sem er nánast sama hækkun og lífeyririnn hefði hækkað um á síðustu 12 mánuðum vegna verðtryggingarinnar.

Það er morgunljóst að lífeyrir á hinum almenna vinnumarkaði er ekki verðtryggður í ljósi þeirrar bláköldu staðreyndar að lífeyrissjóðirnir á hinum almenna vinnumarkaði hafa verið að skera réttindi sinna sjóðsfélaga niður eins og enginn sé morgundagurinn enda staðfestir skýrsla FME frá því í fyrra það illilega og er eins og áður sagði búið að skerða réttindi sjóðsfélaga á hinum almenna vinnumarkaði um 130 milljarða og ugglaust er sú tala mun hærri þegar árið 2012 er tekið með.

Stjórn Verkalýðsfélags Akraness hefur margoft fjallað um það að það þarf að endurskoða lífeyrissjóðskerfið í heild sinni, velta við öllum steinum og koma með tillögur til úrbóta í þessu kerfi því þar er alveg ljóst að kerfið er ekki að virka sem skyldi í ljósi áðurnefndra skerðinga sjóðsfélaga.  

Eins og hér hefur verið fjallað um á heimasíðunni að undanförnu hefur þróun verktakavæðingar Elkem Ísland haft afar neikvæð áhrif, en verktakavæðingin byrjaði árið 2000 með því að stofnuð voru dótturfélög í kringum hluta starfseminnar. Á þessum árum var mötuneytið, ræsting og þvottahús ásamt starfsemi á Grundartangahöfn komið fyrir í dótturfélögunum Klafa og Fangi, en starfsmenn sem þarna störfuðu voru áður í fullu starfi hjá Elkem Ísland.

Á þessum árum snerist baráttan um að tryggja að með þessari úthýsingu myndu þeir starsfmenn sem unnu áðurnefnd störf héldu öllum þeim launakjörum sem þeir höfðu þegar þeir voru starfsmenn Elkem, en í upphafi var Fang og Klafi í 100% eigu Elkem Ísland. Að mörgu leyti tókst að tryggja að launakjör sem starsfmennirnir höfðu áður fylgdu starfsmönnunum yfir, en frá því þessu úthýsing átti sér stað hefur slagurinn við að verja kjör þessa starfsfólks oft  verið blóðugur.

Það er lenska á íslenskum vinnumarkaði að ætíð þegar leita á hagræðingar og sparnaðar þá virðist það fyrsta sem kemur upp í huga stjórnenda að skera niður í ræstingu, mötuneyti og þvottahúsi. Þarna telja stjórnendur að ætíð sé að sækja mikla fjármuni til sparnaðar sem formanni finnst í raun og vera vera grátbroslegt. Það er ugglaust á þessari forsendu að forsvarsmenn Elkem Islands ákváðu þann 1. júlí 2009 að bjóða áðurnefnd störf út og ISS tók yfir rekstur Fangs frá þeim degi. Aftur hófst barátta VLFA við að verja þau kjör sem þessir starfsmenn höfðu áunnið sér og var það m.a. gert með fyrirtækjasamningi við ISS, enda hefur það verið viðurkennt að störf í stóriðjum hafa verið langtum betur borguð heldur en gengur og gerist á hinum almenna vinnumarkaði.

Núna gerðust hins vegar þeir sorglegu atburðir að ISS kveðst ætla að gera skipulagsbreytingar hvað þessi störf varðar, og þá sér í lagi í mötuneytinu. Þessar breytingar hafa þær skelfilegu afleiðingar að 5 starfsmönnum í mötuneytinu var í gær sagt upp störfum og þar af voru t.a.m. tveir starfsmenn með mikla starfsreynslu, en annar starfsmaðurinn var með 14 ára starfsreynslu í mötuneyti Elkem Ísland en hinn í 11 ár. Hinir þrír voru einnig með áralanga starfsreynslu hjá fyrirtækinu. Það er ömurlegt til þess að vita hvernig þessi verktakavæðing hefur leikið starfsmenn fyrirtækisins grátt á undanförnum árum, og er morgunljóst að félagið mun þurfa að beita öllum sínum kröftum til að verja kjör og atvinnuöryggi þeirra sem starfa á þessu svæði. Formaður vill ekki að ætla forsvarsmönnum ISS að reyna að lækka hjá sér launakostnað með því að segja svona reynslumiklum starfsmönnum upp störfum, en þó er rétt að geta þess að með því að segja þessum starfsmönnum upp þá sparar ISS sér allt að 22% vegna þess að umræddir starfsmenn eru komnir á 10 ára launataxta. En að sjálfsögðu velti maður því fyrir sér hvort þetta sé ein af ástæðunum, einfaldlega vegna þess að það á að ráða strax aftur í störf þeirra sem fengu uppsögn í gær.

Formaður Verkalýðsfélags Akraness vill segja við forsvarsmenn Elkem Ísland sem og forsvarsmenn ISS, hafið þið skömm fyrir þessar aðgerðir ykkar. Og það gagnvart fólki sem er búið að eyða sínum bestu starfsárum í þágu þessa fyrirtækis og lagt sig í líma við að þjónusta fyrirtækið eftir sinni bestu getu enda eru hér um úrvalsstarfsmenn að ræða og það geta allir starfsmenn Elkem Íslands sem hafa notið þjónustu þessara kvenna svo sannarlega vitnað um. Svona komum við ekki fram við íslenska launþega.